152
Een andere reden, waarom we het afwisselende terrein als plaats
voor de practische recrutenopleiding wenschen, is deze, dat dit
gelegenheid geeft den man te oefenen in zelfstandig handelen.
Opmerkelijk is het, dat men deze uiting van mannelijke flinkheid,
die anders in het leger zoo hoog moest staan, niet met alle beschik
bare middelen aanmoedigt, reeds van af den eersten dag dat de
recruut de kazerne betreedt, 't Schijnt dat men niet genoeg inziet,
hoe moeilijk het is iemand te leeren durven en doortasten, an
ders zou men hieraan wel meer aandacht schenken. Het op vlak
terrein op commando exerceeren is uiterst geschikt, om bij den
recruut alle denkkracht en initiatief te dooden, of minstens in
slaap te wiegen. Yan hem wordt daarbij slechts gevergd een blind
opvolgen van iets, dat nimmer voor tweeërlei uitlegging vatbaar is.
Eigen oordeel en durf om dit oordeel bij zijn handelen toe te passen
krijgen geen gelegenheid zich te oefenen, en later, wanneer de wer
kelijkheid het gebruik van den leiband onmogelijk maakt, staat de
man angstig om te zien naar zijn chef, wachtende op het comman
do hetwelk hem uit de verlegenheid redden kan. Daarom moest
men naar ons gevoelen, behalve met een aangenomen vijand tegen,
over zich, steeds exerceeren op afwisselend, bedekt en doorsneden
terrein. Het is meer noodig den man te oefenen in een bosch of
op een heuvelachtig terrein, dan op een open grasvlaktevan meer
waarde hem vertrouwd te maken met de bezwaren die zich daarbij
voordoen, dan het maar altijd wegruimen of ontkennen van die
bezwaren, alsof ook het heusche gevechtsveld in den tegenwoor-
digen tijd een geplaveide vlakte zal wezen. Slechts voor het
materieele onderwijs is het tegenwoordige exercitieveld geschikt,
maar dit onderwijs is, hoewel het als grondslag dient voor alles
wat later geleerd wordt, van zóó'n ondergeschikte beteekenis, dat
het ongerijmd is te meenen dat dit de geheele recrutenopleiding
vertegenwoordigt. Evenals het eigenlijke verspreiden en verza
melen in een paar uur kan worden eigen gemaakt, kan men ook de
handgrepen, het vaardig maken, het marcheeren, enz. enz. in zeer
korten tijd leeren; alleen het toepassen van dit geleerde in bijzon
dere gevallen en omstandigheden is 't, waar op het aankomt. In
zooverre is het exerceeren op een vlak terrein als niets anders te
beschouwen dan bloote theorie, die hier zooveel te graueris,
omdat zij behalve den geest ook het lichaam afmat, en dit,
