Maintenant, tout est a refaike par l'éducation.
155
gend veld, daar kan het niet anders, of nog veel wat bewerking
noodig heelt moest worden overgeslagen. Toch gelooven wij te
kunnen volstaan met wat we hier boven schreven, omdat, het
geen over de opvoeding van het gevoel- en wilvermogen der re-
cruten nog meer te zeggen zoude zijn, door ons ook reeds in
vroegere opstellen behandeld werd. De overtuiging bovendien,
dat het „te veel" méér dan het „te weinig" schaadt, weerhoudt
er ons van het onderwerp geheel uit te putten. En ook nog iets
andershet leger is in zijn conservatieven hoek, waarin
het zich nog maar altijd veilig waant, als maatschappelijke in
stelling beschouwd, niet meer bestand tegen een al te breede
stroom van argumenten. Hij, die de onvoorzichtigheid 'beging
daarmede geen rekening te houden, zou, door de kracht die van
wetenschap en waarheid uitgaat, oorzaak kunnen worden dat
het gansche gebouw der militaire tucht ineenstortte. Wij heb
ben het reeds gezegdde grond moest worden omgewoeld en de
wortel blootgelegd. Maar die wortel, hij is het, die aan het ge
heel groeikracht moet geven, en niet geraden is het dus daaraan
te veel te rukken en te trekken. Slechts behoedzaam en gaande
weg mag naar verbetering worden gestreefd. Als men nu maar
inziet, dat hiermede niet langer meer kan worden gedraald, en
tevens, dat ook voor het leger ons motto geschreven staat:
Ducimüs.