196
uit een groot aantal op gelijken afstand van elkander getrokken
rechte lijnen, die zoo dicht bij elkaar geplaatst zijn, dat zij, op
eenigen afstand gezien, een vlakke tint lijken. Wordt deze nu
gelijktijdig met de volle tint gedrukt, dus in denzelfden toon
als deze, dan lijkt het grise veel lichter, omdat een groot ge
deelte van de ruimte die het beslaat wit gelaten is. Vermits
nu bovendien donkerder tinten verkregen kunnen worden door
twee grisé's kruiselings over elkaar aan te brengen of de ruimte
tusschen twee lijntjes om de andere in te vullen, is het mogelijk
van één steen dezelfde kleur in meerdere tinten te drukken.
In de eerste plaats dient nu aangegeven te worden waar, in
het verband der kaart, de juiste plaats is der aan te brengen tinten.
Hiertoe worden op den voor een vlakke tint bestemden glad
geslepen steen voor zooveel noodig afdrukken van de verschil
lende hoofdkleuren der kaart gemaakt (gewoonlijk afklatsch of
transportdruk genoemd), waarbij echter verschillende werkwij
zen worden toegepast, al naarmate de afklatsch voor volle of halve
tinten moet dienen. Waarom dit noodig is en hoe dit geschiedt zal
hieronder nader blijken.
Zooals bekend, worden volgens de legenda voor N. I. topo-
graphische kaarten op eene kleurendrukkaart de kampongs in
groen aangegeven, terwijl deze in den regel begrensd zijn door
zwarte grenslijnen, blauwe rivieren of waterleidingen en soms ook
nog door roode wegen. Om nu de grenzen dier kampongs in het
verband der kaart op den nieuwen steen over te brengen, wordt
met den slechts weinig vetstoffen bevattenden drukinkt op stevig
drukpapier een afdruk van het zich op den zwartsteen bevindende
beeld gemaakt en deze middels overdruk op den nieuwen steen
overgebracht, d.w.z de afdruk wordt, zoodra hij gemaakt is en de
inkt dus nog vochtig is, met de beeldzijde op den steen gelegd en
onder de pers doorgehaald, waarna het spiegelbeeld op den steen
zichtbaar is. Daarna wordt op dezelfde wijze met het blauw en
waar noodig ook met het rood gehandeld, waarbij het natuurlijk
een hoofdvereischte is, dat de verschillende kleuren goed sluiten.
Dit verricht zijnde, bevindt zich dus op den nieuwen steen een
afdruk dier drie kleuren in den vorm zooals zij later op de kaart
moeten voorkomen en dus ook van de grenzen der kampongs.
Alvorens nu echter te kunnen overgaan tot het invullen dier
