208 -
Een enkele maal wordt bij het Topographisch bureau, in ste
de van asphaltoplossing voor het lichtgevoelig maken der op
pervlakte van den steen, ook gebezigd eene oplossing van eiwit
(albumine) in water, waarbij gevoegd wordt eene oplossing van
dubbelchroomzure ammonia vermengd met een weinig ammonia
liquida. Na de inwerking van het licht op den steen wordt
dan echter, voor het doen ontwikkelen van het beeld, vol
gens dezelfde beginselen gehandeld als werd aangegeven bij
het vervaardigen van photographische afdrukken op albumine-
papier.
Ten slotte zij hierbij nog aangeteekend, dat het vervaardigen
van autotypieën op koper of zink ongeveer op dezelfde wijze
geschiedt als hierboven voor den steen werd aangegeven. Alleen
moet het beeld hierbij hoog geëtst zijn (als zijnde bestemd voor de
boekdrukpers) en dus sterker etsvocht gebruikt worden (voor ko
per, ijzerchlorid en voor zink, salpeterzuur). Deze methoden worden
steeds toegepast, waar afbeeldingen in den tekst moeten worden
gedrukt.
c. De licht- of gelatinedruk.
Ofschoon thans de lichtdruk bij het Topographisch bureau nog
niet wordt toegepast, zal deze volledigheidshalve toch in het kort
besproken worden, daar het niet onwaarschijnlijk is, dat in een
niet te ver verwijderde toekomst ook de invoering dezer methode
van verveelvuldiging noodzakelijk zal blijken.
In plaats van een lithographische steen wordt hierbij een dikke
spiegelglasplaat gebezigd, waarop allereerst een dun laagje eener
oplossing van geklopt eiwit en natronwaterglas in water ge
bracht wordt; dit laagje dient alleen om de daarop te brengen
lichtgevoelige stof goed op de glasplaat te doen plakken. Zoodra
het goed droog is, wordt daarop nl. een tweede laag gebracht,
bestaande uit eene oplossing van gelatine en dubbelchroomzure
kali (of ammonia) in water en daarna de plaat in volkomen hori
zontalen stand bij een temperatuur van 40 a 50°C gedroogd. Dit
drogen geschiedt in eene daartoe bestemde droogkast, die tot op
de bepaalde temperatuur verwarmd wordt en waarin de platen
blijven liggen tot de gelatine geheel uitgedroogd is. De plaat ver-
