26
het leger in physiek en moreel opzicht nog erger dan decimeeren,
niettemin nalaat den man gedurende zijn eerste verblijf in het
kampement eenigszins op de hoogte te brengen van het nut van
zelfbeheersching en matigheid, opdat hij leere hoe aan de gevaren
die hem omringen het best te kunnen ontsnappen of weerstand
te bieden. Dit onderricht, het zou meer uitwerken dan het pra
ten over zedelijke verheffing van den koloniaal in moederlandsche
vereenigingen, en, van een ethisch standpunt beschouwd, waar
diger zijn dan het officieel bekendstellen van prophylactische
middelen.
En nog een andere reden bestaat er voor ons om het zindelijk
onderhouden van het lichaam hier als uitgangspunt voor het
leeren van orde te kiezen. Wat toch is het geval? Men meent
in het leger de reinheid en zindelijkheid uitsluitend te mogen
beoordeelen naar uiterlijke kenteekenen, en vandaar dat blin
kende knoopen en een behoorlijk afgeborstelde jas iemand al
vrij spoedig tot de incarnatie van orde kunnen stempelen.
Zonder iets te willen afdingen op de waarde ook van uiterlijke
netheid, moeten we hier toch opmerken hoe onbillijk, om niet
te zeggen onrechtvaardig, het is indien men naar deze metho
de te werk gaat, en hoeveel vuil er inderdaad verborgen kan
blijven onder zoo'n vernisje van reinheid. Niettegenstaande er
in eene compagnie door de verschillende meerderen per week
meer inspecties worden gehouden dan in eenige inrichting van
overeenkomstigen aard, bv. een weeshuis, in een geheel jaar,
blijft toch de zindelijkheid in de kazerne beneden die, welke in
laatstbedoelde instelling heerscht. Een maar eenigszins aan
netheid en orde gewend burger, die onverwacht een soldaten-
chambrée binnentrad, zou, dit kan niet anders, versteld staan
over het wanordelijke en het onreine, om niet te spreken van
het goore en vieze dat hij er aantreft. En dit, niettegenstaande
het eeuwig terugkeerende inspecteeren over kleeding, wapens,
chambrée, ja over wat niet alDe vraag wenschen we te stellen
hoe komt dit? Naar ons oordeel hierdoor, dat wij, het nut van
orde voor het leger erkennende, verzuimen den recruut de toe
passing daarvan oordeelkundig te leeren. Slechts het poetsen
onderwijst men hem en deze overigens zeer nuttige bezigheid
is, omdat zij als eerste en eenige onderwijs in orde gegeven
