579
ik zou bovendien nog willen weten, of die „Wenken, enz." ook
niet voor later dienstig zouden zijn. En waren ze dit niet reeds
veel vroeger?
Eigenaardig is het na te gaan, aan welke oorzaken of feiten
het bewuste boekje en schrijvers opstel hun ontstaan te danken
hebben.
Het werkje van den toenmaligen kapitein van der Maaten be
staat reeds lang en is de vrucht van studie, nadenken, ervaring
en zucht tot reglementeering.
Wellicht heeft het zooeven genoemde ook den schrijver er toe
gebracht zijn opstel in de wereld te zenden, maar dan zeker,
zooals schrijver zelf beweert, na het lezen van het boekje van
den kapitein van der Maaten en met het doel die „Wenken, enz."
pasklaar te maken voor infanterie.
Een voorschrift te geven omtrent de vechtwijze tegen eiken
inl. vijand zou ondoenlijk zijn," betoogt schrijver. Zeer zeker,
maar ik zou de persoon wel willen leeren kennen, die er ooit
over gedacht heeft zoo'n werk te leveren. Het is, dunkt mij,
niet alleen ondoenlijk, maar ook onvruchtbaar en overbodig. Nie
mand behoeft zijn hoofd te breken over de veelomvattende op
leiding van den soldaat in al die vechtwijzen.
Dat men nu reeds bij een leger van vrijwilligers 2 dagen per
week te kort komt voor de oefeningen, is voor mij een bewijs te
meer dat de opleiding niet deugt. Laten we dat maar eerlijk
bekennen. Het is meer dan tijd. En als ieder de hand in eigen
boezem stak, zou ook elkeen tot dat besluit komen.
En als men eene zaak of het algemeen belang dient, dan
behoeft niemand te vreezen, dat zijn eer of goede naam wordt
benadeeld. Geheimzinnigheid, zelfs wanneer fouten te berispen
zijn, werkt nadeelig. Fouten worden overal en altijd gemaakt en
het zou verkeerd zijn als niet, met terzijdestelling van persoon
lijke gevoelens en stokpaardjes, op de psyche der zaak of fout
werd gewezen.
Daarom ook kan ik het met schrijver niet eens zijn, dat men
bij het begin eener espeditie niet mag veroordeelen en dat men
in latere periodes (alleen) op de hoogte dient te zijn, terwijl ik
met klem moet opkomen tegen de bewering, dat de vechtwijze
van thans toen niet toe te passen zou zijn. Waarom de vecht-
