43
nieurs afkomstig van Creusot bewezen der Transvaalsche artil
lerie belangrijke diensten, zoowel vóór als gedurende den oorlog.
De Oranje Vrijstaat bezat totaal veertien 75 m.m. Krupp's, van
iets ouder type dan die in Transvaal, waarbij nog zwart kruit ge
bruikt werd, en verder een twaalftal verouderde vuurmonden
van kleiner kaliber en enkele Maxims.
Vier forten werden voorts nog gebouwd om de toegangswegen
tot Pretoria te beschermen.
Gedurende de jaren van voorbereiding werd niet de minste
geheimhouding betracht; wapens en munitie werden bij bekende
firma's besteld, enkelen hier te lande, op naam der Zuid-Afri-
kaansche Republiek en op de gewone wijze verzonden.
In de anderhalve eeuw, die het nationale leven der Boeren
omvat, onderging hun militair systeem, wat betreft zijn organi.
satie, geen verandering. Het beginsel was de verplichting van
ieder manlijk ingezetene, oud genoeg om de wapenen te dragen,
om gewapend voor den strijd op te komen en het recht der ge
meenschap om beslag te leggen op, of te „commandeeren" alle
persoonlijke bezittingen voor militair gebruik.
De officieele oefening van de burgermacht der beide Repu
blieken was uiterst geringwat er gedaan werd echter was van
zeer practischen aard. Herhaaldelijk werden „wapenschouws"
gehouden, inspecties gepaard met schietwedstrijden. Groote hoe
veelheden munitie werden gratis voor schijfschieten verstrekt
en kleine sommen, in Transvaal tot 6000 per jaar, besteed
als prijzen voor schietwedstrijden.
Af en toe kwamen de burgers van naburige districten bijeen
tot het houden van schijngevechten, die op zeer ongediscipli
neerde wijze, doch de werkelijkheid trouw nabootsend, gehóuden
werden. Doch de eigenlijke opleiding van den burger was niet
die, welke het Gouvernement hem gaf, maar die hij verkreeg
in het dagelijksch leven door geheel zijn omgeving.
Feitelijk leefde de Boerenbevolking op het land; zelfs zij, die
de zg. steden bewoonden, konden in vijf minuten tijds buiten
zijn. Scherpte van gezicht, juistheid in het schatten van den
afstand en vele andere eigenschappen, die de stadsbewoner
moeilijk, zoo ooit verwerft, waren haar aangeboren.