730
In bijzondere gevallen kan in Nederlandsch-Indië van dit be
ginsel worden afgeweken.
Art. 8-5 C. W. geeft aan wie als comptabele, art. 86 wie als
ordonnateur moet worden aangemerkt.
Zoo is bv. de betaalbaarstelling van soldij een ordonnateurs-
handeling, het rekening afleggen dier betaalbaarstelling, m.a.w.
het opmaken en indienen van de 10-daagsche aantooning, eene-
rekenplichtige handeling. Ditzelfde geldt voor den kwartier
meester ten aanzien van de traktementen der officieren, waar
uit volgt, dat de compagniescommandant en de kwartiermees
ter kunnen optreden als ordonnateur en als comptabele.
De verantwoordelijkheid en vervolging van ordonnateurs en
comptabelen is omschreven in de IVe en Ye afdeeling der C. W.
Hierbij zij nog aangeteekend, dat door eene latere wijziging in
art 82 1) niet alleen de eigenlijke ordonnateurs, maar „alle lands
dienaren, die zonder ter zake comptabel te zijn, door onrecht-
„matige handelingen of door het nalaten van de zorg waartoe
„zij gehouden zijn, middellijk of onmiddellijk den lande schade
„toebrengen, verplicht zijn die schade te vergoeden."
Onder deze landsdienaren behooren dus ook zij, die veelal
het grootste aandeel hebben in het tot stand komen eener or-
donnateurshandeling en van hunne werkzaamheid op de betrek
kelijke stukken doen blijken door het stellen van een paraaf -
wij bedoelen de ondergeschikte ambtenaren op de verschillende
bureauxen al is de redactie van dit artikel niet gelukkig gekozen,
uit hare geschiedenis blijkt deze bedoeling.
Aan het slot van het artikel nog de bepaling, reeds bestaande
vóór de wijziging van 1895, dat in de vervolging van en het
verhaal op bedoelde landsdienaren voor Nederl. Indië door den
Koning wordt voorziendit geschiedde bij K. B. dd. 27 Augustus
1880 no. 19 (Indisch staatsbl. 1880 no 198).
Zestien jaren verliepen dus, alvorens hetgeen was geboden kon
worden ten uitvoer gelegd!
Wie noemt echter het aantal jaren, dat nog verloopen zal,
alvorens dit K. B. in overeenstemming zal zijn gebracht met
de wijziging van 1895, al ware het door het trekken van den
horoscoop? Thans teekenen wij reeds het cijfer 9.
1) Ind. Stbl 1895 no. 225.
