782
het projectiel met een gelijkmatigen druk, dan zoude zijn invloed
alleen merkbaar zijn aan het afnemen van de snelheid. Doch
zulks is lang niet het geval. Afgezien van den ongelijkmatigen
druk, levert het veranderlijk projectiel vlak, waartegen de lucht-
weerstand werkt, een voorname bron van afwijkingen op. Die
afwijkingen kunnen slechts kleiner en regelmatiger gemaakt wor
den, door het projectiel met zijn as steeds de raaklijn te doen
blijven aan zijn baan. Aan het projectiel werd daarom een wen
telende beweging om zijn lengteas gegeven. In het algemeen
zal die wenteling sneller moeten zijn, naarmate de verhouding
van lengteas tot breedte (kaliber) grooter wordt.
De wentelende beweging wordt opgewekt door het projectiel
de trekken te doen volgenzij is recht evenredig met de aan-
vangssnelheid en omgekeerd evenredig met den spoed, waaruit
blijkt, dat verschillen in V0 ook noodzakelijk verschillen in het
aantal wentelingen ten gevolge moeten hebben.
Het verminderen van het kaliber moest leiden tot grooter
omwentelingssnelheid van het projectiel, en ofschoon het opvoeren
van de Y0 een krachtige hulp in deze richting vormde, bleek
toch vermindering van den spoed ook noodig. Men ging met
dit laatste verder dan strikt noodig zou zijn geweest, wanneer
men zich tevreden had gesteld met de vroegere spreidingen.
Het kan natuurlijk niet anders dan zeer juist geacht worden,
dat men naar verbetering streefde.
De op dit onderwerp betrekking hebbende gegevens samen
vattende, verkrijgt men onderstaand overzicht.
«35
oio
Beaumont 1
Duitsch J
Zwitsersch
Spaansch
Italiaan sch l S>
Amerikaansch 1
Mondragon
ii.
7.9
7.5
7.0
6 5
6.0
5.0
27.
31.3
28.77
31
30.5
26.
31.
2.4-5
3.96
3.836
4.43
4.7
4.33
6.2
450
654
620
697
710
800
810
0.75
0.24
027
0 22
0.20
0.167
600
2725
2296
3165
3550
4790
993
4325
4849
6949
9196
10800
26695
60.
63.
47.
45.5
38.5
44.5
GEWEERSTELSEL.
Kaliber in m.M. j
Lengte v/h pro
jectiel in m. M.
Lengte in kali
bers
O
CD
G
co
co
btS
G -
Co
G
Spoed in M. (S.)
Aantal wente
lingen (^-°= 0)
\antal wentelin
gen, noodig vol-j
gens Ilebler (0')
l
o .5
3
