785
wapen verschiet een projectiel van 30.8 m.M. met een Y0
650 M., waaraan de spoed 0.25 M. 2600 omwentelingen ver
leent. Volgens de Heblersche formule zouden noodig zijn 4851
omwentelingen, waarvan dus in de practijk slechts 53.6 ver
kregen werd. Men zij echter indachtig, dat de Turkscbe getal
len ontleend werden aan de Börsen-Courier en denkelijk niet
geheel betrouwbaar zijn.
50 spreidingen in hoogte (H) en breedte (B) van het
geweer,
in c.
M.
<1
H.
B.
H.
B.
H.
B.
H.
B.
H.
B.
100
M.
2.75
2.5
3
3
2.75
2.25
200
6.25
5
7
6
5.75
4.5
300
28.7
23.8
11.5
7.5
13.8
10
11
9
9.25
7
400
41.3
33.6
17.5
10.5
13.25
9.5
-500
55.5
44.6
25.5
13.25
18
14
17.5
13.25
600
71.5
57
35
16
29.8
25
27
22
22.5
15.75
700
89.5
71
42.5
22
33
28
28
19.25
800
109.7
86.8
51.5
28
40
35
34.25
23.25
900
132.3
104.6
50
43
41.25
27.5
1000
157.5
124.6
62
52
49
33.75
In verband met de opmerkingen betreffende het gewenschte
aantal omwentelingen voor het projectiel van het hier beschouw
de 5 m. M. geweer, mag men, met bovenstaande cijfers voor
oogen, de stelling opwerpen: vermindering van kaliber beneden
6.5 m.M. zal, om practische redenen, niet leiden tot evenredig
geringer spreidingenveeleer zal zulks aanleiding geven tot ge
ringere trefkans, omdat het stabiel houden van het projectiel
niet in de vereischte mate zal kunnen geschieden.
Deze gevolgen van kalibervermindering heeft men op ver
schillende wijzen trachten te ontloopen. In de eerste plaats
viel de aandacht op de voor de hand liggende oplossinggebruik
van soortelijk zwaarder metaal. Evenwel zijn de beste metalen
Nederland-
Duitsehe
Zwitsersche
Italiaansehe
Turksehe
£h
sehe
rO
G
11 m.M.
7.9 m.M.
7.5 m.M.
6.5 m.M.
7.65
m.M.
-4J
42
11
11
11
(450)
11
11
11
11
11
11
