861
■den vijand voor zijn eigen rasgenooten, omdat hij weet, dat zij
op dezelfde wijze krijg voeren als hijzelf, dat zij met groote
juistheid van te voren de plaatsen kunnen aanwijzen, waar de
vijand zich onzichtbaar heeft opgesteld, om de onzen op een
geschikt oogenblik als een wild dier neer te schieten, evenzoo
die plaatsen, waar de vijand zich zeker niet zal opstellen, waar
wij, militairen, die opstelling wèl verwacht zouden hebben.
Dit alles weten onze hulptroepen, kinderen van het woud als
zij allen zijn evenals de vijand, bij instinct. Wij, militairen,
hebben daar eenvoudig geen begrip van, en wij zullen ons in
deze oerwouden nu en altijd even hulpeloos en machteloos ge
voelen. En hiervan is de vijand nog meer overtuigd dan wij-
zelven, vandaar zijn totaal gemis aan vrees voor de „compenie":
■of daar een patrouille van tien man of een troepenmacht van
drie bataljons op hem afgezonden wordt, het laat hem totaal
onverschillig, overtuigd als hij is, dat wij nooit opgewassen zul
len zijn tegen zijn wijze van krijgvoeren, omdat hij door een
ondervinding van ruim twee jaren weet, dat zijn ontoeganke
lijke wouden hem beschermen tegen eiken inval door militairen
ondernomen; de onlangs geheel mislukte militaire excursie van
uit Poeroek-Tjahoe, met het doel „om samen te werken met de
Kapoeas-colonne," heeft hem hiervan opnieuw het bewijs geleverd
dit nieuwe échec, waarbij onze troepen onder den kranigen Frans-
sen Herderschee genoodzaakt zijn geweest gedurende den nacht
overhaast de vlucht te nemen naar Poeroek-Tjahoe omdat zij
van alle kanten door den vijand, nog wel in het gebied van den ons
bevrienden Toemenggoeng Silam, werden bestookt, en omdat de
opvoer van vivres door den vijand onmogelijk werd gemaakt
heeft onze tegenstanders weder stouter gemaakt dan ooit te voren.
Dat onze troepen bij dien terugtocht geen verliezen hebben geleden,
mag zeker wel worden toegeschreven aan het groote beleid van
genoemden officier, en zijn volledige kennis van het om Poeroek-
Tjahoe gelegen terrein, waarbij gevaarlijke, door den vijand inge
nomen „mimpah"-plaatsen 1) zooveel mogelijk werden vermeden.
Is de wetenschap van den vijand, dat hij, door rasgenooten
1) Een „mimpah-plaats" is er een, waar de vijand zich opstelt, om de naderende troe
pen te beschieten; voor dezen is zij volkomen onzichtbaar, en zij is steeds zoodanig*geko
zen, dat de vijand zich oogenblikkelijk n& het afgeven van zijn schot, ongezien en geheel
door het terrein gedekt, kan verwijderen.
