643
hiervan slechts kan toenemen door verlichting van de enkele pa
troon. Dat hierdoor volstrekt niet te kort behoefde gedaan te wor
den aan de goede ballistische eigenschappen was indertijd reeds
bewezen door de toegepaste kalibervermindering bij den overgang
tot den achterlader. Bij de 11 m.M. kalibers bedroeg het patroon
gewicht 42 a 44 G., bij de 10.4 m.M. (Zwitserland) 30.4 G.
Bij deze vergelijking valt als bezwaar aan te voeren, dat de-
metaalbelasting der 11 m.M. geweren beter was dan bij het
Zwitsersche geweer. Het in '85 door Portugal aangenomen Guè-
des-geweer van 8 m.M. 1) kan echter vrij goed als bewijs dienen
voor de theorie, dat door afdraaiing van de patroon, waardoor op
volgend kleiner kalibers verkregen worden, de ballistische eigen
schappen daarvan de bouw van den loop natuurlijk in over
eenstemming blijvende geen wijziging ondergaan, terwijl de-
patroon lichter wordt. Dat Portugeesche geweer verschoot een
patroon met een metaalbelasting van 0.318, dus iets grooter
dan die van het Engelsche Martini-Henry geweer met 0.312, dat
wel goede ballistische eigenschappen vertoonde, doch om zijn
sterken terugstoot berucht was. Niettegenstaande bovendien
het ladingsquotient gunstiger was, woog de Portugeesche patroon
slechts 35 G. tegen de Engelsche 51.5 G.
Men stelde zich evenwel niet tevreden met behoud der ballis
tische eigenschappen. Hebler en Bubin, de mannen die door hun
theoretischen en practischen arbeid toenmaals den grootsten stoot
gaven tot kalibervermindering, zochten naar verbetering dier
eigenschappen, naar grooter gestrektheid van de baan, geringer
spreiding, en, als gevolg van de eerste, meer indringingsver-
mogen, d. i. beter behoud van arbeidsvermogen.
Om tot de gewenschte eigenschappen te geraken moest in
hoofdzaak de aanvangssnelheid opgedreven worden, doch het
bleek, dat zonder verhooging der metaalbelasting men al vrij
spoedig tot een practische grens kwam, waarboven een snelheids
vermeerdering geen uitkomsten beloofde evenredig aan de moeite
om die snelheid te bereiken. Het projectiel moest langer gemaakt
worden en dit kon niet verkregen worden met het behoud van
1) Gedurende den aanmaak van dit geweer bleek het sluitstuk Guèdes niet te voldoen.
Portugal ging toen, met behoud van loop en patroon, over tot een ander sluitsysteem,
waaraan tevens een repeteerinrichting werd toegevoegd met buismagazijn (Kropatschek)v
