931 -
Dit kweekt bij de chefs een neiging tot partijdigheid, die geheel
straffeloos bedreven kan wordenzulke chefs laten ook gemak
kelijk door anderen (vooral adjudanten), die het handig weten
aan te leggen, invloed uitoefenen op hunne beoordeelingen, die
zij nochtans zelfstandig meenen uit te spreken.
Zooals reeds met een enkel woord werd opgemerkt, tracht men
in vele legers het gevaar van onjuiste beoordeelingen te ont
gaan door het instellen van examens, waaraan moet worden
voldaan om voor bevordering in aanmerking te kunnen komen. 1)
Doch, hoewel hierdoor iets ten goede wordt uitgewerkt, is het
bezwaar daarmede niet geheel uit den weg geruimd, want, be
halve dat een examen steeds tot zekere hoogte een loterij is,
kan daarmee moeielijk over de minstens even belangrijke eigen
schappen van den officier, nl. zijne practische bruikbaarheid en zijn
karakter, een beslissend oordeel worden uitgesproken, en moet
dit toch op de gewone wijze worden overgelaten aan den chef
die hem in de practijk waarneemt.
En juist voor het Indische leger zijn laatstgenoemde eigen
schappen van overwegend belang, omdat bij dat leger, dat steeds
voor een groot gedeelte te velde is, de factoren practische bruik
baarheid en karakter geheel op den voorgrond treden Men leide
hieruit niet af, dat ik wetenschappelijke ontwikkeling niet hoog
stel, het tegendeel is waar, doch zonder den tact om die kennis
op de juiste wijze in practijk te brengen, en zonder het karak
ter, dat de bereiking van eenig oorlogsdoel onder alle omstan
digheden waarborgt, heeft wetenschap weinig waarde, en dat
juist springt bij ons leger zoo duidelijk in het oog.
En al wilde men bij het Indische leger examens instellen voor
sommige rangen, waarvoor de majoorsrang m.i. het eerst in aan
merking zou komen, dan zou het nog de vraag zijn of een aan
billijke eischen voldoende regeling hier te treffen zou zijn. Even
als in Oostenrijk zou een cursus voor kapiteins noodig zijn, want
stelt men streng wetenschappelijke eischen, dan dient men de be
trokken officieren ook in de gelegenheid te stellen zich daarvoor te
(1) Ia vele legers wordt door de luitenants examen afgelegd voor den kapiteinsrang,
zoo o.a. in Engeland, Frankrijk, Italië, België en Spanje. In de vier laatstgenoemde rijken
is ook voor den majoorsrang het examen verplichtend, in Oostenrijk alléén voor den ma
joorsrang, in Italië ook voor den rang van kolonel.
