948
voeding, indien de individualiteit zich daartegen verzet, de
door haar aangewezen richting met liefde kunnen doen volgen.
Dit is slechts mogelijk, als de aangeboren neigingen overeen
stemmen, ten minste in hoofdzaak overeenstemmen, met het
ideaal, hetwelk, om te bereiken, men zich tot roeping stelt. Naar
mate iemands werkkring hem in staat stelt zoo'n ideaal te
vormen, naar die mate zal ook de waarde, door hem als
man en mensch in de samenleving vertegenwoordigd, stijgen.
En, in het leger is dit niet anders. Al behoeft daarom nog niet
van ongeschiktheid te worden gesproken, in hoeverre een officier
geschikt is, zal in de eerste en voornaamste plaats moeten blij
ken uit de mate van liefde, die hij voor zijn beroep koestert,
omdat zij alleen tot zuivere geestdrift opvoert en tot zelfver
loochening leidt. Tusschen deze liefde en afkeer staan vele trap
pen, en het oordeel over hunne individueele eigenschappen heeft
zich dit tot doel te stellen, dat het alle officieren, ieder voor
zich, plaatst op dien trap, waarop zij naar recht en billijkheid
behooren te staan.
Hoewel ook nog andere criteria het juiste oordeel bepalen,
de eerste en alles beheerschende vraag die men van een officier
te beantwoorden heeft is dus, in hoeverre zijne individualiteit
afteekent: liefde voor het beroep. Die liefde, men zij hieraan
indachtig, is niet zoozeer te onderkennen bij het verrichten
van den dienst, maar zij moet worden afgeleid uit het betoon
van belangstelling voor den dienst. Uit dit laatste alleen kan
worden nagegaan de graad van natuurlijke geschiktheid om
zonder leiding of controle den plicht te vervullen, en van in
dividueele geneigdheid zich aan de opgelegde taak te wijden,
zich daaraan te „geven". De eerste rubriek waarvan wij
de invulling noodig achten is dan ookBelangstelling in (len
dienst 1). Het bepalen van bv. iemands ijver is onnut werk,
zoolang men den oorsprong van dien ijver niet aanwijst. De
eenige zuivere bron nu is deze belangstellingalle andere ijver
is onnatuurlijk, valsch, tijdelijk. Niet de minste waarde is hier
aan te hechten voor de toekomst. Hij komt niet uit het hart
1) Het ligt hier in onze bedoeling eene beoordeelingslijst, zooals wij die zouden wen-
schen, te bespreken. Tot beter overzicht zijn de benamingen der daarin op te nemen ru
brieken (punten van beoordeeling) vet gedrukt.