994
Uit het bovenstaande blijkt alzoo, hoezeer men bij het ontwer
pen van plannen voor eene landing rekening heeft te houden
met wind en stroom. Wel zijn wij in den tegenwoordigen tijd,
met de thans ter beschikking staande hulpmiddelen, niet meer
zoo gebonden aan de medewerking dier natuurkrachten, maar
niettegenstaande dat kunnen deze nog steeds een grooten invloed
uitoefenen en een spaak in het wiel steken, waar men gedacht
had, dat alles zou gaan, zooals men dit vooraf berekend had.
Met den uitslag en de gevolgen der beschreven onderneming zul
len wij ons, als vallende buiten ons bestek, niet verder bezighouden.
Ook in onze Vaderlandsche geschiedenis zijn voorbeelden van
landingen aanwezig, die voor den vijand weinig of geen resul
taat opleverden. In het bijzonder geldt dit voor de landing der
Engelschen in Zeeland in 1S09, met welke onderneming tal van
menschenlevens en reusachtige sommen verloren gingen, zonder
■dat eenig blijvend voordeel werd behaald. Wel is waar slaagden
de Britten, dank zij hunne groote overmacht en het gebrek aan
overeenstemming tusschen de Hollandsche en Fransche bevel
hebbers, aanvankelijk er in nagenoeg geheel Walcheren te ver
overen, maar niettemin zagen zij zich genoodzaakt nog vóór het
einde van het jaar hunne troepen weder in te schepen, na op dat
■eiland, niet ten onrechte het Engelsche kerkhof genaamd, dui-
zende mannen te hebben verloren. Bij de landing zelve was na
genoeg geen tegenstand ondervonden, doch hoezeer zouden de
door den aanvaller te overwinnen moeilijkheden niet geste
gen zijn, indien door den verdediger tijdig behoorlijke maatre
gelen ter verdediging van de kust waren getroffen.
Met de kustverdediging van den tegenwoordigen tijd beoogt
men aan een vijandelijke macht te beletten een bepaald vaar
water te passeeren, hetzij deze macht een bombardement, een
landing, dan wel eenige andere vijandelijke handeling in den
zin heeft. Dit doel tracht men te bereiken door langs de aan
grenzende oevers op geschikte punten forten, batterijen en ver
sterkingen te bouwen en door het vaarwater zelf, door het aan
brengen van bijzondere versperringen, zinkschepen of torpedo's,
gevaarlijk voor de navigatie te maken. De verdediger zal daarbij
natuurlijk trachten de plaats zijner batterijen zoodanig te kiezen,
dat zooveel mogelijk kruisvuur op de aanvallers kan worden
