1028
moraliseerd zijn als schrijver ons wel wil doen gelooven. Is het
niet wat sterk, uit de voorzichtig gestelde uitspraak der geleer
den te willen afleiden, dat de oorlogsschutter onder moreele
depressie een grooter snel-coördinafcie-vermogen krijgt, en als
gevolg daarvan nagenoeg onbewust geruimen tijd lang automa
tische aanslagen uitvoert en daarbij telkens op het juiste oogenblik
aftrekt
Ik kan me voorstellen, dat iemand, die plotseling voor een
gevaar komt, als gevolg van zijn snel-coördinatie-vermogen in
ondenkbaar korten tijd een besluit neemt, dat veelal juist blijkt
te zijn en geboren wordt uit het instinct tot zelfbehoud, doch
dat zoo'n snel-coördinatie-vermogen zich urenlang achtereen zou
doen gevoelen bij den gedurende den slag in doodsgevaar ver
keerenden soldaat, en zich al dien tijd zou openbaren door de
voortdurende uitvoering van aangeleerde aanslagbewegingen,
dat zal, dunkt me, nog eerst te velde bewezen moeten worden.
Het is een feit, dat men door langdurige oefening het een heel
eind kan brengen in het snel achterelkaar uitvoeren van een
zelfde beweging, doch ik herhaal wat ik vroeger reeds op
merkte, ik zou wel eens willen zien of de pianist of de fabrieks
arbeider hunne aan het wonderdadige grenzende vaardigheid niet
zouden verliezen, wanneer ze hunne kunsten moesten vertoonen
te midden van het vuurgevecht op het slagveld, vooral wan
neer, zooals een van 's schrijvers kennissen opmerkte, de toetsen
of de te grijpen voorwerpen niet op dezelfde plaats bleven, zooals
ook de doelen voor den oorlogsschutter van plaats veranderen.
Zoo ook is het zeer twijfelachtig of de gepatenteerde burger-
oorlogsschutters, door schrijver genoemd, in het vuurgevecht
gelijke bekwaamheid zouden toonen in het juist en snel vuren
als bij de gehouden concoursen.
Volgens den heer Fabius is de oorlogsschutter iemand, die,
wanneer hij beschoten wordt door een onzichtbaren vijand (wat
heel dikwijls zal voorkomen), gelijk te stellen is aan een gejaagd,
angstig dier, dat de controle der hoogere centrale organen (her
senen) over de bewegingsorganen mist en alleen wordt gere
geerd door het instinct van zelfbehoud, terwijl associatie van
denkbeelden niet meer tot stand komt.
Aannemende nu, dat het mogelijk is in vredestijd, zonder eenige
