WAT LEERT ONS DE ZEID-AFRIKAANSCHE OORLOG.
XIV
Voorlaatste hoofdstuk.
Hoewel het in de vorige hoofdstukken behandelde nog geen
afgesloten geheel vormt 1), vermeen ik dat het aanbeveling ver
dient nu reeds een aanvang te maken met het neerschrijven
der conclosiën, die schrijvers van verschillende legers uit dezen
oorlog voor de legers waartoe zij behooren meenen te kunnen
trekken.
Daar het mij te ver zou voeren alle artikelen in bijzonder
heden weer te geven, zal op vele slechts de aandacht worden
gevestigd; belangstellenden kunnen er dan zelfkennis van nemen.
I. In het, in de eerste helft van 1901 verschenen, werkje van
den Engelschen majoor der artillerie C. E. Calwell (Tactics of
to day), 2) dat geschreven werd bij den opmarsch naar Lijden
burg (Transvaal), komt de schrijver tot de volgende conclusiën:
Aanval en verdediging. De aanvaller is genoodzaakt de ge
vechtsformatie aan te nemen op afstanden, waarop het ongewa
pend oog nog geen vijand kan waarnemen. Alleen in lange,
moeilijk te leiden liniën met meerdere passen ruimte tusschen
de schutters is het mogelijk voorwaarts te komen. De noodza-
1) Door mijn verblijf te Djambi en de gevolgen van dien kon de laatste acht maan
den van het vorige jaar weinig aan dit artikel gedaan worden. Volledigheidshalve zou
den nog eenige hoofdstukken (o. a. Poplargrove, Abrahamskraal, Colesberg, Zandrivier,
Stormberg) aan dit hoofdstuk vooraf moeten gaan, terwjjl het aanvankelijk mijn plan was
om een beter oordeelen mogelijk te maken er korte beschrijvingen van enkele gevechten
uit andere oorlogen aan toe te voegen (o. a. den aanval van de Pruisische garde op St.
Privat; voorhoedegevecht der Pruisen bij Nachod; aanval van de Amerikanen op de
Spaansche stellingen bij El Caney in Cuba; Servisch-Bulgaarschen oorlog).
Wat betreft de volgorde, waarin het onderwerp behandeld is, beleefd verzoek ik in
aanmerking te nemen, dat het dikwijls groote moeite kost bronnen machtig te worden,
en zelfs om te weten te bomen dat zij bestaan.
2) Zie ook militar Wochenblatt 1901 No. 59: Neuschler „Der heutige Stand der Tak-
tik in Engliseher Beleuchtung.
