1145
Bij al onze tochten op Ceram hebben wij steeds moeilijkheden
ondervonden met den trein en ook nu wederom is het mislukken
van den tocht voornamelijk hieraan te wijten. De bevolking-
leent zich niet gaarne voor koeliediensten, daarvoor is zij te lui.
Waarvoor zou zij het ook doen? Behoeften heeft zij niet; als
•de levensmiddelen op zijn gaat zij dicht bij de negorij sago-
kloppen en binnen een paar dagen tijds heeft zij wederom voed
sel voor verscheidene maanden.
Moet er een patrouille gemaakt worden, dan schrijft de civiele
gezaghebber de verschillende negorijhoofden aan, dat zij elk
een bepaald aantal koelies moeten leveren tegen een betaling
van f 0.40 of f 0.50 daags 1). Zoo was ook nu gehandeld.
Toen einde Augustus tot den tocht naar Roemah Soal besloten
was, had de civiele gezaghebber de hoofden van de N. kust aan
gezegd koelies te leveren tegen f 0.50 daags en tevens bepaald
hoeveel elke negorij zou leveren (naar gelang van het aantal
zielen). Doch slechts weinigen waren gekomen.
Den 8en September verscheen de regent van Lisabata, met
zijn volk, doch de andere negorijen bleven kalm weg of leverden
slechts 1 tot 4 man in plaats van de 10 tot 20 welke gevraagd
waren. Als reden werd opgegeven, dat de bevolking niet wilde.
Een typisch bewijs van de macht der hoofden over hunne onder-
hoorigen.
Het is dan ook gebleken, dat de kustbewoners uit de aanver
wanten van de zg. „bangsa radja" steeds die mannen tot hunne
hoofden kiezen, die het minst in staat zijn hunne macht uit te
oefenen, om eigenlijk als strooman te dienen. (Het is onnoodig
te zeggen, dat er thans wel degelijk streng op gelet wordt, wie
■de negorijen tot hunne hoofden kiezen.) In dit bijzondere ge
val kwam nog een zeer machtige factor in het spel, nl. de vrees
■of de sympathie voor Roemah Soal.
Den 9en September hadden wij onze koelies nog niet bij el
kander, Waarom de commandant der excursie rechts en links
kleine patrouilles uitzond om de koelies op te halen, en toen
ook hierdoor het aantal nog niet voltallig werd, verzocht hij
1) Bij de oprichting van den post te Piroe werd een som van f 2000 beschikbaar
gesteld tot het maken Tan patrouilles.
