169
voor de verpleging van grootere troepenmassa's in bivaks van
meer blijvenden aard, zooals bv. Ampenan tijdens de Lombok
expeditie. En dan nog zal er gedurende de eerste maand na
het debarkement of na de vestiging voorzichtigheidshalve niet
op gerekend mogen worden.
Voor de verpleging van kleinere troepenmassa's zal, vooral
als het vervoer moet plaats hebben langs een moeilijke commu
nicatielijn, zooals bv. in Korintji het geval was, beter partij
getrokken kunnen worden van den veldbakoven van eenvoudige
constructie.
Deze kon door 6 koelies zonder bezwaar vervoerd worden,
was binnen 2 x 24 uur steeds gereed voor gebruik, terwijl er
met gemak brood voor 300 man per dag mee kon worden ge
bakken.
De veldbakoven systeem Geneste, Herscher en Somasco vor
dert voor het transport van den oven alleen reeds 40 koelies.
Daarbij is het gewicht der ondeelbare ovendekstukken, 90 K.G.,
voor koelietransport geen gering bezwaar. De Indische draag-
paarden kunnen zulke zware lasten niet dragen, zoodat, als
niet over waterwegen of over wegen voor karrentransport be
schikt wordt, de opvoer dikwijls genoeg zeer bezwaarlijk zal zijn.
De oven heeft echter het niet te onderschatten voordeel, dat
ze in enkele minuten kan worden opgesteld en de broodberei
ding onmiddellijk kan worden aangevangen, dat ze in enkele
uren kan worden verplaatst, om op eene andere plaats het be
drijf voort te zetten. Gedurende de Lombok-expeditie, welke
6 Juli debarkeerde, kon eerst op 31 Juli met de broodlevering-
een aanvang worden gemaakt, omdat de ovens van den aanne
mer niet eer gereed waren, en dan nog slechts halve rations.
Eerst op 15 Augustus werden volle rations versch brood ver
strekt. Met den veldbakoven Geneste, Herscher en Somasco
had men daarmee, bij toereikende debarkementsmiddelen, zeker
reeds den tweeden dag na de landing kunnen aanvangen.
In het latere tijdperk der expeditie, toen een groot deel der
troepenmacht in Mataram en Tjakranagara gelegerd was, moest
dagelijks het brood van Ampenan worden opgevoerd.
Ware men in het bezit van den besproken veldbakoven ge
weest, dan had men een der bakovens naar Mataram of Tjakra
Dl. I, 1905. 13