181
tegen, dan wordt het plan van actie uitgevoerd, terwijl hierna
de henden zich verspreiden en de verschillende bendeleden naar
hunne gewone bezigheden terugkeeren. Hun inlichtingsdienst
was zeer goed geregeld: van de voornemens en bewegingen der
Franschen waren zij vooral in den aanvang uitstekend op de-
hoogte. Hiertoe bedienden zij zich van de zoogenaamde bevrien
de bevolking, die niet genoegzaam werd gewantrouwd, later ook
van kleine patrouilles, die de bewegingen van den tegenstander-
verspiedden en door bepaalde teekens aan hunne landgenooten
van hunne bevinding kennis gaven.
Wanneer men een enkelen plotselingen aanval, in den regel-
bij het aanbreken van den dag, op nog niet voltooide of onge
noegzaam bezette posten uitzondert, hebben de Sakalaven in het
algemeen gebruik gemaakt van de volgende wijzen van optreden
le het leggen van hinderlagen, bestaande uit enkele strijders
op het te volgen pad, om het hoofd en de flanken der colonnes
onder vuur te nemen
2e het harceleeren der colonnes door talrijke benden
3e het leggen van hinderlagen van grootere beteekenis dart
de sub le bedoelde op of ter zijde van het pad, dat door eene-
bepaalde colonne zou worden gevolgd
4e het aanvallen van vaartuigen.
Ad. le. Wanneer de Sakalaven te laat van een voorgenomen-
tocht eener bepaalde colonne kennis droegen om nog te kunnen
beraadslagen over de wijze van gemeenschappelijk optreden, dan
had men alleen rekening te houden met de hierbedoelde hin
derlagen. Deze waren echter gevaarlijk genoeg, want de Saka
laven zijn meesters in het gebruik van het terrein: zij stellen
zich bij voorkeur bedekt op in of bij moeilijke en dichtbegroeide
gedeelten, bij overgangen of punten die zich als ondoordring
baar voordoen en dan in den regel op de flanken en dicht bij
het pad, op plaatsen van waar zij opgelegd een zeker schot heb
ben. Meestal kozen zij de Europeanen tot hun doel en verdwenen
onbemerkt na het afschieten van hunne vuurwapenen, om ver
der op opnieuw te beginnnen.
In den aanvang en voor zij een veiligheidsvorm hadden leeren
toepassen die tegen dit struikrooversvuur bijna absolute zeker
heid gaf, leden de Fransche troepen hierdoor ernstige verliezen.