347 -
vloeiende belangstelling van deze mogendheid in ons koloniaal beheer,,
onze zelfstandigheid ten deze zeer in gevaar kan worden gebracht. Toen
eenige jaren geleden de Philippijnsche eilanden in het bezit kwamen der-
Yereenigde Staten, bestond er weinig reden ons in dien machtigen, van
koloniaal bezit geenszins afkeerigen nabuur te verheugen. Hem thans
gelegenheid te geven tot inmenging in onze zaken achten wij niet politiek.
Wat betreft de noodzakelijkheid der emigratie, als afdoend middel tegen
Java's overbevolking, staan wij aan de zijde van hen, die van een geestelijke
en maatschappelijke ontwikkeling der Javaansche bevolking tevens de
ontwikkeling van het natuurlijk correctief tegen haar onrustbarenden
snellen aanwas verwachten. Acht men het mogelijk onder deugdelijke
leiding de Javanen der landbouwkoloniën zelfstandiger te maken en tot
spaarzaamheid en welstand te brengen, dan is zulks ook op Java niet uit
gesloten en zal, volgens de onverbiddelijke wetten der volksontwikkeling,
de vruchtbaarheid afnemen en uit eigen aandrang de emigratie ontstaan.
De hier in het kort aangegeven verschilpunten met den schrijver be
letten ons niet aan zijn studie in meer dan een opzicht groote verdienste
toe te kennen. Werd tot nog toe het vraagstuk der emigratie van Javanen
in onze koloniale litteratuur slechts vaag behandeld, de Heer Kerkkamp
geeft ons een met zorg uitgewerkt plan en tevens een helder inzicht in de
bezwaren, welke aan een radicale uitvoering verbonden zijn. Op krachtige
en sympathieke wijze ontwikkelt hij zijn denkbeelden en zijn opwekkend
betoog voor hetgeen hij tegenover onze koloniën niet alleen plicht maar
ook voor het behoud daarvan noodzakelijk acht, vormt een frissche tegen
stelling met de houding van hen, di9 van onze machteloosheid overtuigd
er zich toe bepalen, de toekomst somber in te zien. Al moge, zooals wij
vreezen, het grootsche emigratieplan van den schrijver niet voor verwe
zenlijking vatbaar zijn, niet te ontkennen valt het, dat een van Regeerings-
wege georganiseerde emigratie en kolonisatie maar dan binnen de grenzen
van ons kunnen zoowel aan Java als aan de Buitenbezittingen ten
goede zal komen.
Ook voor een regeling der kolonisatie op meer bescheiden schaal levert de
brochure van den Heer Kerkkamp een zeer waardevolle bijdrage, waar
van wij de kennisneming ten zeerste aanbevelen.
D. J.
Overzichtskaart van Java en Madoera,
schaal 1500.000, in 8 bladen.
Kaart van Batavia en omstreken schaal
1:20.000.
Met de onlangs verschenen Overzichtskaart van Java en Madoera heeft