416
fioor de grootere booten welke thans op de Holukken varen. Aangezien
voor de bemanning toch gekookt moet worden, kan niet aangenomen wor
den, dat het verschaffen van eenig meerder eten voor een lichaam als
de Paketvaartmaatschappij een reden zou zijn om een voorstel der Re
geering aangaande het aan boord laten der militairen van de hand te
wijzen, te meer niet, omdat de Regeeriug bet feitelijk in de hand heeft
alle militairen aan boord te doen blijven, nl. door te gelasten dat (uit
zonderingen daargelaten) alleen met contractbooten militairen mogen
worden vervoerd. Op de contractbooten toch blijven de militairen aan
boord; bezwaren schijnt dit niet op te leveren. Waarom hen dan te doen
ontschepen van de booten der niet-contractueele lijn?
Afgescheiden toch van het financieele voordeel voor den lande (waar
van desnoods een gedeelte kan afgedragen worden aan de Paketvaart
maatschappij, indien deze financieele bezwaren maakt), veroorzaakt een
dergelijke ontscheping vele nadeelen zoowel voor den man als voor den
dienst in het algemeen. Yoor den man is het voordeeliger en aangenamer om
aan boord te blijven, omdat hij in een vreemde plaats met zijn gezin aan de
vivresindemniteit niet voldoende heeft, hij geen uitgaven en moeite be
hoeft te doen om met zijn gezin en bagage van het schip naar de subsis-
tentencompagnie te gaan, om dikwijls den volgenden dag weer te moeten
terugkeeren met deze'fde onkosten; verder omdat hij dan een vrijen dag
heeft, wat natuurlijk bij een subsistentencompagnie niet geheel't geval is,
door meldingen bij compagnies- en plaatselijke commandant, uitbetaling
van vivresindemniteit enz. Yoor den dienst in het algemeen zou het ook
beter zijn, al was het alleen maar om de vele administratieve beslomme
ringen welke die doortrekkenden opleveren en de bezwaren verbonden
aan meerder toezicht zonder dat er bepaald kader voor aanwezig is.
Nog meer zou een dergelijke bepaling in het belang van den man
zijn, indien zij reeds onmiddellijk werd ingevoerd voor geëvacueerden.
Het komt toch voor, dat een transport geëvacueerden (beri-beri lijders)
die voor de geneeskundige commissie te Soerabaja moeten verschijnen
van boord moeten strompelen of met karretjes vervoerd moeten worden
naar het hospitaal, en dat soms voor een verblijf van nog geen dag op
de reede. De ruimte in de chambree's, die nu uitgetrokken moet worden
voor het verblijf dier doortrekkenden, kan worden benut voor legering van
Amboineesche recruten die van Ambon of Menado komen, en hier door
het kader der „vaste bezetting" zouden kunnen worden afgericht, wat al
weer een bezuiniging zou opleveren, omdat hier in de toekomst toch
Amboineezen zullen komen, ter vervanging van Europeanen, zoodat zij
na africhting in dit garnizoen kunnen blijven.
Makassar, 1 Februari 1905. X.