35
kort voor den afmarsch mondeling (desnoods gedicteerd) aan de
verzamelde troepencommandanten uitgegeven. Men zal deze
wijze van bevelen voornamelijk toepassen, wanneer gedurende
den nacht nog nieuwe berichten of bevelen van hoogerstaanden
binnen kunnen komen, ten gevolge waarvan men anders wellicht
genoodzaakt zou zijn het reeds gegeven marschbevel te wijzigen.
Weliswaar is het een voordeel van eene vroegtijdige uitgave
van het marschbevel, dat de verschillende commandanten zorg
vuldiger den inhoud kunnen overdenken. In enkele moeilijke
omstandigheden verdient dit daarom de voorkeur.
Bij manoeuvres, waarbij na aankomst der troepen in de nacht
kwartieren de oorlogstoestand in den regel als geëindigd wordt
beschouwd, de troepen bovendien niet buitengewoon laat en ver
moeid daar aankomen, is het wel te begrijpen, dat de partij
commandanten gaarne reeds 's avonds de onderbevelhebbers bij
zich vereenigen, om dan na eene korte bespreking van de oe
fening den volgenden dag de noodige bevelen uit te geven.
In het onderhavige geval vermeldt de onderstelling, dat in den
nacht een belangrijk bericht binnenkomt van de in de richting
Magelang uitgezonden officierspatrouille. Het marschbevel is
bovendien al zeer eenvoudig. Rekening houdende met den ma
noeuvretoestand, beschikt de partijcommandant eerst op den 4en
te 6 Y.M. over al zijne troepen. Eene mondelinge uitgegifte van
't marschbevel in den ochtend van dien dag is hier dus aan
gewezen.
Dient men bij het geven van bevelen vasten grond onder de
voeten te hebben, en slechts rekening te houden met hetgeen
op 't oogenblik bekend is, de gedachten dienen intusschen voor
uit te gaan, en zich bezig te houden met hetgeen de naaste
toekomst kan brengen. De meest waarschijnlijke omstandighe
den waaronder een ontmoeting met de tegenpartij kan plaats
hebben en de maatregelen alsdan te nemen dienen overwogen
te worden. Op die wijze kan men er zich zooveel mogelijk te
gen vrijwaren, overhaast een besluit te moeten nemen en heeft
men de meeste waarborgen den toestand te kunnen beheerschen.
Hier dient de commandant der Noordpartij in de eerste plaats
te overdenken, welke maatregelen genomen dienen te worden,