524
eene kronkelende slang heeft en die door niemand mag worden
aangeraakt.
Verder heeft men nog in Boni eenige parannoengs of om
roepers, waarvan er één, zijnde eene vrouw, speciaal aan den
Tomarilalang is toegevoegd om mondelinge boodschappen aan
voorname prinsen over te brengen; een eersten en een tweeden
djoeroe basa (tolk) voor de Maleische taal; twee djoeroe toelis
(schrijvers) en een groot aantal mindere hoofden.
Rechtspraak. Deze berust, behoudens hooger beroep op den
vorst, bij het college, samengesteld uit den Tomarilalang, de
leden van de Hadat en den Djëmatongang. Zooals boven reeds
werd vermeld, worden voor deze rechtbank alle zaken gebracht,
met uitzondering van die, welke den handel, de scheepvaart,
den godsdienst en het huwelijk betreffen.
Bovendien heeft iedere palili of vasal nog eene afzonderlijke
rechtbank, die uitspraak doet in alle zaken- welke zich alleen
in zijn landschap voordoen, zonder van hunne afdoening reken
schap aan het hoofdbestuur verschuldigd te zijn.
Zaken waarin personen van verschillende landschappen betrok
ken zijn moeten voor de Iloofdhadat gebracht worden.
Bij het behandelen van zaken en het opleggen van straffen
wordt veelal de Rapang, het in Boni gebruikelijke wetboek, tot
grondslag genomen, doch volgens Bakkers gaat men niet zelden
ook hierbij naar willekeur te werk.
Het opleggen van de doodstraf, het tot slaaf verklaren van
vrije personen, het ontnemen van goederen en eigendommen
wordt in oorlogstijd aan den Poenggawa en in vredestijd aan
den Anrong goeroeria panghoeloe djawa overgelaten.
De proceskosten bij het behandelen van zaken bedragen ge
woonlijk 12^ %i buiten de zoogenaamde „lapiekadje" ten bedrage
van 5 zoodat de proceskosten in het geheel 17A zijn. Deze
procenten worden betaald van alle burgerlijke zaken welke worden
voorgebracht, met uitzondering van geschillen omtrent slaven.
De straffen bestaan in: de doodstraf, het tot slaaf verkla
ren van den schuldige met of zonder diens huisgezin, het ont
nemen van goederen en eigendommen, het verbranden der wo
ning, het opleggen van geldboeten en het ontnemen van de kris.
De doodstraf wordt op verschillende wijzen ten uitvoer gelegd,