601
de bastions voor als een tusschen twee bastiones of stokken ge
spannen gordijn courtine
Een andere verklaring is de volgende. Bastion zou zijn afge
leid van het Celtische bastdat wal beteekent. Men denkeaan
b&tir van het oude bastiren het daarvan afgeleide bastille, een
oud versterkt kasteel. Bastion zou dan komen van het oud-Fran-
sche bastillondat een klein fort beduidde.
Eenigen willen dat courtine is afgeleid van cortinaketelomdat
de vorm van de ronde borstwering aan dien van een ketel herin
nert. Later zou het woord ook zijn toegepast als benaming voor
de rechte borstwering die de bastions verbindt, en dit zelfs met
uitsluiting van de oorspronkelijke beteekenis.
Garnizoen. Sommigen zien in dit woord een afleiding van
het Fransche werkwoord garniranderen van het werkwoord
warenbeschermenwaarbij dan gedacht moet worden aan de
verwantschap met de woorden toehrwarweer en guerre.
Granaat. Aldus noemden de soldaten de bommen „omdat, zoo
dra zij nedergevallen zijn, zij (evenals de rijpe granaatappel
die neervalt) in vele korrels vaneen spatten, zoodat alles wat
onder hun bereik komt, ligt in brand geraakt."
„De grenadierswaren muskettiers, die, behalve van hun
musket, nog voorzien waren van een aantal handgranaten, die
zijbij de bestorming en de verdediging van bressen
op den vijand moesten werpen". Zij gingen bij de bestorming
vooraan.
Omstreeks de helft der 17e eeuw wordt voor het eerst van
grenadiers gewag gemaakt. Aanvankelijk waren er bij de com
pagnieën slechts enkele ingedeeld, doch al spoedig ging men er
toe over de grenadiers tot compagnieën te vereenigen en één of
meer van zulke afdeelingen bij een regiment in te deelen. Niet
lang duurde het, of de eigenlijke bestemming der grenadiers
geraakte naar den achtergrond. De traditie echter, om voor deze
infanteriesoort steeds krachtig gebouwde lieden uit te kiezen,
heeft zich gehandhaafd.
Huzaar. Afgeleid van het Hongaarsche woord huss, dat twin-
Dl. I, 1905. 42