293
Er behoort eene ietwat optimistische stemming toe, om voor
een och, laat ik het maar bij den waren naam noemen
droog onderwerp als de militaire cartographie op veel belang
stelling te rekenen.
„Hoe kaarten gemaakt worden en aan welke eischen ze moe
ten of kunnen voldoen, moeten de offïcieele kaartenmakers maar
weten," zal wellicht menigeen uitroepen, „als ik er fouten in
vind, zal ik het wel zeggen!"
Wat dit laatste betreft, wil ik dadelijk toegeven, dat eene
gezonde critiek zeer veel tot eene goede oplossing van het mi
litair kaar ten vraagstuk kan bijdragen, en tevens dankbaar erken
nen, dat het Topographisch Bureau reeds herhaalde malen van
eene juiste opmerking betreffende het inrichten van voor tac
tisch gebruik bestemde kaarten veel voordeel heeft getrokken.
Maar hoeveelof misschien is het juister uitgedrukt—hoe wei
nige troepenofficieren, die de kaarten als 't ware dagelijks moe
ten gebruiken, zijn in staat over een kaart een juist oordeel te
vellen, waarbij ik natuurlijk niet het oog heb op het aanwijzen
van een paar fouten, die aan de aandacht zijn ontsnapt; want
waar gewerkt wordt, worden fouten gemaakt, en die zullen in
de Indische militaire kaarten ook zeker voorkomen, ondanks de
strengste controle.
Tot het uitspreken van een juist oordeel over de practische
bruikbaarheid eener militaire kaart, moet men die echter in de
eerste plaats goed kunnen lezen.
Maar hoeveel officieren maken een bepaalde studie van het
kaartlezen en zijn in staat uit de kaart de tactische waarde van
het voorgestelde terrein te beoordeelen Met behulp van de te
genwoordig zoo ruimschoots beschikbaar gestelde topographische
kaarten en aan de hand van het zoo uitnemende werkje „Ter-
reinleer" zou dit haast voor een ieder mogelijk moeten zijn.
Hoeveel officieren zijn zóó bedreven in het kaartlezen, dat zij
zich op elk punt in het terrein dadelijk op de kaart kunnen
oriënteeren en het relief juist weten te beoordeelen?
Hoeveel korpscommandanten leiden hunne officieren bij de
oefeningen in het kaartlezen, maken daartoe met hen bepaal
de verkenningstochten, bestudeeren van uit eenige dominee-
rende punten het terrein tot in zijn kleinste bijzonderheden op