761
voeling houden met den vijand komt niet tot zijn recht, daar
van eene over enkele dagen voortgezette handeling geen sprake
kan zijn; voor eene flinke verkenning zijn ruimte en tijd in den
regel te beperkt.
"W aren onze troepen nu van behoorlijk tentmaterieel voorzien,
dan zouden genoemde nadeelen gemakkelijk te vermijden zijn,
daar men dan niet aan enkele bepaalde nachtkwartieren gebon
den zou zijn. Zou 't nu echter niet mogelijk zijn de troepen ook
in grootere verbanden in de desa's onder dak te brengen? Eene
wet op de inkwartiering kennen wij niet, doch na overleg met
het civiel bestuur en onder schadeloosstelling van de betrokken
bewoners zouden wij wellicht ook ons doel kunnen bereiken.
Zou het ook niet wenschelijk zijn, dat bij oefeningen op groote
schaal eens onderstellingen tegen een inlandschen vijand werden
uitgewerkt? De strijd tegen dezen vijand toch is als 't ware
onze dagelijksche taak, zoodat de oefeningen die onze troepen
daai voor geschikt moeten maken zeker niet van minder belang
geacht kunnen worden dan die, welke hen voor hunne taak tegen
een buitenlandschen vijand moeten bekwamen.
Ik stel mij eene dergelijke oefening als volgt voor. Veronder
stel cl wordt, dat tegen eene zekere landstreek eene expedition-
naiie tioepenmachf wordt uitgezonden. De Leider regelt nu in
hoofdtiekken het optreden der troepen die den inlandschen
vijand zullen voorstellen, geeft hunne vechtwijze aan, bepaalt de
in te nemen stellingen, op die wijze zorgdragende dat de oefe
ning zoo leerzaam mogelijk verloopt. Aan den expeditiecom
mandant wordt nu de meest mogelijke vrijheid van handelen
gelatenhij maakt zijn operatie-plan op en werkt dit uit zooals
zulks ook in werkelijkheid zou gebeuren. Natuurlijk dat van
eene volkomen uitwerking geen sprake kan zijn met 't oog op
den beperkten tijd, doch zulks is ook volstrekt niet noodig. Bij
elke expeditie gaat veel tijd verloren met allerlei nevenhande
lingen die bij eene oefening als hier bedoeld door den expeditie-
commandant slechts aangegeven behoeven te worden en dan dooi
den Leider als uitgevoerd kunnen worden beschouwd. Deze
geeft eiken dag den bij zon deren toestand en zorgt daarbij dat
de hoofdmomenten, zooals die bij elke expeditie voorkomen, be
hoorlijk tot hun recht komen.
