976
b Onlusten in de onderafdeeling Larantoeka of
Oost-Flores en op het eiland Adoenara 1904.
Oorzaak. Als hoofdoorzaak der onlusten in genoemde landstreken
moet aangemerkt worden de houding en het optreden van den
zelfbesturenden radja van Larantoeka, Don Lorenzo.
Reeds lang stond deze bij het Bestuur bekend als een sluw,,
koppig en aanmatigend hoofd, die zich alles dacht te kunnen
veroorloven, daarbij steunende op de vermeende onmacht van
het Gouvernement om zich krachtig te kunnen doen gelden.
De in April 1902 als zoodanig opgetreden Resident van Timor
en Onderhoorigheden was reeds in November van dat jaar van
oordeel, dat een gestreng optreden tegen genoemd hoofd, over
wien gedurig nieuwe klachten werden ingebracht, dringend noo-
dig was, wilde men dien slechten geest niet op de naburige
landschappen zien overslaan.
Op 's Residents aandringen voldeed echter Don Lorenzo in
genoemde maand aan alle gestelde eischen. In het geheim bleef
hij echter steeds tegen het Bestuur intrigeeren en wel voorna
melijk op het eiland Adoenara. Op dat eiland was reeds sedert
geruimen tijd het bergvolk van Hinga in verzet tegen zijn radja,,
dien van Adoenara; in dat verzet werd het gesteund door het
bergvolk van Kiwong-Ona (hoofd Djoega) dat onder Larantoeka
ressorteerde.
Het Bestuur nu vermeende, en alles wees er op, dat die
meening de juiste was dat de radja van Larantoeka in het
geheim Djoega aanzette tot een gewapend optreden—al dan niet
in vereeniging met Hinga—tegen den radja van Adoenara, ten
einde langzamerhand alle bergkampongs van Adoenara los te
scheuren en onder zijn invloed te brengen. Don Lorenzo gaf
echter de verzekering van het tegendeel, nam voor den vorm
maatregelen tegen Djoega's handelingen en gelastte hem zich van
inmenging in aangelegenheden van anderen te onthouden.
In de maanden April, Mei en Juni 1904 namen de ongeregeld
heden en onderlinge twisten op Adoenara steeds toe, voorname
lijk door Djoega's brutaal optreden en het zich steeds meer uit
breidend verzet van Hinga. Zoo viel Djoega in April en later ook
in Juni de onder Adoenara ressorteerende kampong Horowoera
aan, en in laatstgenoemde maand eveneens de kampong Hone-