6
2. Welke samengestelde oculairen worden meestal bij meet
instrumenten gebruikt, hoe zijn de kruisdraden bij elk dier ocu
lairen geplaatst en welk verschil geeft dit bij het gebruik van
den kijker (het richten en wegnemen der parallax)?
3. Theodoliet met doorslaanden kijker. Onderzoek en rege
ling van dit toestel voor het meten van horizontale hoeken.
Hoe geschiedt het meten van horizontale hoeken?
Waarop moet worden gelet bij het aflezen van den nonius?
4. Onderzoek en regeling van een waterpasinstrument naar
keuze van den examinandus.
Nederlandsche taal.
Een opstel te maken over een der drie volgende onderwerpen
(1 uur).
a. De Ethische richting in onze koloniale politiek.
Zuivere handelspolitiek der O. I. Comp.welke alleen op eigen
voordeel bedacht was. Ook in het begin der 19e eeuw na de
overname der bezittingen van de Engelschen slechts weinig
aandacht geschonken aan de belangen der Inlandsche bevolking.
Cultuurstelsel. Batige Sloten. Langzamerhand veldwinnen van
de meening, dat de overheerscher niet alleen rechten maar ook
plichten heeft. Eereschuld. Renteloos voorschot. Streven in den
laatsten tijd om de inlandsche bevolking uit haren minder gun-
stigen economischen toestand op te heffen. Bevorderen inl. nij
verheid, landbouw, onderwijs. Emigratie.
b. De krijgsverrichtingen in de Boven-Doesoenlanden
Politieke toestand vóór den aanvang der krijgsverrichtingen.
Onze vestiging te Poeroek Tjahoe. Ondervonden moeilijkheden
tengevolge van ongunstig oorlogsterrein en de eigenaardige
wijze v. optreden v. partij van verzet. Gebruik van hulp benden.
Verandering in onze wijze van optreden. Het in den laatsten
tijd behaalde succes.
c. De beteekenis van het Panamakanaal:
Denkbeeld van het doorbreken van de landengte reeds opge
komen in Ferdinand Cortes en Karei V. Het opvatten van het
plan door F. de L. bij het zoeken naar kortere wereldverkeers
wegen. Het gedeeltelijk uitvoeren en later mislukken van dit
