683 -
licht geboomte en struikgewas begroeide heuveltoppen verheffen
zich niet hooger dan 300 M.
In de nabijheid van het meer Tempé en langs deTjenrana tot
aan zee is het terrein meeren deels vlak, zelfs laag gelegen en
slechts hiei en daar heuvelachtig. Ten Ni van de Tjenrana wordt
het teriein eerst dan heuvelachtig, wanneer men de landstreken
Tanah-Sitolo, Paria en Palipoe genaderd is. Benoorden Paria
heeft men echter weer groote uitgestrekte vlakten tot aan het
gebied van Loewoe, welke vlakten bekend staan onder de namen
van Ponetie, Alotengang en Dopieng. De kuststreek langs de
Golf van Boni is raeerendeels moerassig en begroeid met allerlei
soorten kreupelhout.
De voornaamste rivier is de Tjenrana (zie onder Boni). Tot
aan Kampiri is zij slechts voor kleine vaartuigen bruikbaar, doch
van daar tot aan zee ook voor grootere. In de rivier staat
voortdurend eene sterke stroom. Zij is tusschen de 70 en 100
M. breed, aan hare mondingen zelfs 150 M., en langs beide
oevers bevolkt, doch is wegens hare vele korte bochten voor
schepen van eenige lengte moeilijk te bevaren. In den natten
tijd treedt zij steeds buiten hare oevers; in Wadjo staat dan
het water wel eens 5 M. boven den beganen grond.
De zijriviertjes van de Tjenrana zijn alleen aan de mondingen
voor kleine prauwen bevaarbaar. Verder heeft men nog de Salo
Laboelang, de Salo Doping en de Salo Peneki, alle kleine rivieren,
die zich in de Golf van Boni uitstorten.
Het meer van Tempé, bij de Boegineezen meer bekend onder
den naam van Tapparang karadja (groot meer), beslaat eene op-
pei vlakte van 2 geographische mijlen en is gelegen ongeveer
in het midden van Zuid-Celebes. Door de Salo Menrelang staat
het in verbinding met de Tjenrana; in het midden is het eenige
vademen diep en in de maanden Februari tot en met Juni voor
barkassen en bewapende booten bevaarbaar. De oevers zijn dicht
begioeid met riet; in den drogen tijd valt het meer bijua geheel
droog en wordt de bodem dan in djagoengtuinen herschapen.
Op den oostelijken oever van het meer ligt het zoogenaamde
Tanah Sitolo, het volkrijkste gedeelte van Wadjo.
Behalve het meer van Tempé vindt men in Wadjo nog ver
schillende meren, die echter juister met den naam van moerassen