26
de te leveren rijst zoodanig vast te stellen, dat we bij de keu
ring aan de eene zijde niet blootstaan aan overdreven gestreng
heid van de keurders, aan de andere zijde aan knoeierij en be
drog van de leveranciers. Bij het keuren van rijst wordt een prak
tische routine en ervarenheid vereischt, die men bij de meeste
onzer troepenofficieren zeer zeker, bij de intendance-officieren
hoogst waarschijnlijk, te vergeefs zal zoeken. Mogen enkele on
zer al in staat zijn om de onvermengde hoofdtypen van elkaar
te onderscheiden, zoodra de rijst in de tweede of derde hand is
verzeild geraakt en dus verschillende typen en soorten door el
kaar zijn gemengd, dan wordt het onderscheiden van deze, soms
vrij talrijke soorten, een kwestie van routine, die men slechts
bij zeer enkele practici zal aantreffen.
Volgens 52 der leveringsvoorwaarden moet de geleverde rijst
zijn wit, gezuiverd van gaba, dedek, stof en onreinheden, frisch,
droog, hard en niet meer gebroken dan de in den handel voor
komende tafelrijst.
De rijst moet wit zijn. Reeds herhaaldelijk werd er op gewezen,
dat er zoowel inheemsche als uitheemsche typen worden aan
getroffen, die nooit een egaal witte kleur vertoonen, zonder dat
men ze daarom als minderwaardig kan beschouwen. Alleen een
mat-groene of wel een aschgrauwe-vuil-gele kleur wijst meestal
op inferieuriteit.
Een ander verschijnsel, waar ook wel degelijk op dient te wor
den gelet, is het volgende. Bantam en Krawangrijst, na het
pellen gelijkmatig wit, nemen na 3 of 4 maanden opbewaring
een duidelijk gele kleur aan, Bekasirijst, aanvankelijk min of
meer groen getint, wordt na 4 maanden dof glas-wit.
De eisch, dat de rijst wit moet zijn, is dus inderdaad al te
imperatief gesteld. Beter zou het o.i. zijn wanneer werd gespro
ken van een gelijkmatigewitte of wel geelachtig witte kleur,
waarbij dan tevens werd vermeld-, dat de aanwezigheid van enkele
dof-witte (ketan of tjerèh) of gele korrels geen aanleiding behoeft
te zijn om de aangeboden rijst af te keuren. In iedere rijst
soort, zelfs in de beste merken, treft men enkele gele korrels
aan. Wordt nu door ons geëischt de totale afwezigheid van gele
korrels, dan zou de aannemer verplicht zijn om de rijst voor de
levering te laten pikken, wat natuurlijk van invloed moet zijn
