27
op de te bedingen prijs. Het pikken geschiedt h. 1.1. alleen voor
de eerste kwaliteit rijst, bestemd voor de Europeesche tafel.
Gezuiverd vcm gabadëdëkstof en onreinheden.
Dat de rijst vrij moet zijn van onreinheden is een redelijke eisch.
De Javarijst, vooral wanneer ze door een dorschmachine tot
gaba wordt verwerkt, is in 't algemeen zoo goed als vrij van
onreinheden; anders is dit bij de uitheemsche, vooral de Siam
cargorijst, waarin men soms de meest zonderlinge voorwerpen
aantreft.
Reeds bij de beschrijving van den Huiler werd er op gewezen,
dat het zonder nadere bewerking bij de meeste rijstsoorten niet
zal gelukken om deze volkomen vrij van gaba te verkrijgen. In
den regel treft men per kilogram gepelde rijst gemiddeld 5 kor
rels gaba aan, met dien verstande evenwel, dat dit getal bij rijst
soorten met ongelijke korrels aanzienlijk hooger kan zijn.
Ten einde een maatstaf voor de keuring te hebben, zou het
maximum der toegestane gabakorrels nader kunnen worden
aangeduid.
Vrij van dëdëk kan de rijst, bij het gebruik van een Huiler,
in den regel wel zijn, trouwens al mocht de rijst bij het ver
laten van de machine nog niet volkomen van zemelen bevrijd
zijn, dan is de aanwending van een eenvoudige wanmolen vol
doende om aan den hier gestelden eisch te voldoen.
Een ander geval is het evenwel met stof (meel—stuifmeel); in
dit opzicht zou er een treffend verschil bestaan tusschen de
uitheemsche- en de Javarijst; vertoont zich toch bij de eerst
genoemde soort zelfs na vrij lange opbewaring zoo goed als geen
stof, de Java-soorten zijn, zelfs na een goede bewerking, onder
hevig aan stofvorming, een verschijnsel dat zich zeer duidelijk
openbaart, wanneer men de hand in een zak rijst steekt. Over
de aanwezigheid van kalk, tot wering van insecten, werd reeds
vroeger gesproken, misschien zou het niet overbodig zijn te ver
melden, dat vermenging van de rijst met kalk of aluin verbo
den is.
Ofschoon de insecten met een beetje goeden wil wel onder
de onreinheden zijn te brengen, zou het o. i. aanbeveling ver
dienen om uitdrukkelijk te eischen, dat de geleverde rijst vrij
van insecten moet zijn.
