449
dat het Arisaka-kanon M/98 volgens de toenmaals in Duitschland
heerschende denkbeelden geconstrueerd is. In overeenstemming
met het materieel herinneren organisatie en reglementen even
eens sterk aan hel. Duitsche model.
Deed dus de Japansche veldartillerie in 1898 maar eene be
scheiden schrede op de brug, die over de pijlers vaste spoor,
veerspoor enz. van het oude achterlaad-geschut naar het snel
vuurkanon leidt, dit had het voordeel, dat de krachtige Duitsche
nijverheid haar kon steunen bij eene snelle verwapening, zoodat
de troep lang en breed vertrouwd was met het nieuwe wapen,
toen in het begin van 1904 het oorlogsuur sloeg. We zien dus
de Japansche artillerie ten strijde trekken met verouderd ma
terieel en met verouderde reglementen, die echter in logisch
verband met het materieel zijn opgesteld; we zien haar inden
loop van den oorlog gedwongen hare taktische inzichten te
wijzigen, de reglementen los te laten en het geschut anders te
gebruiken en we zien dan ook, dat het materieel niet berekend is
op een gewijzigd gebruik. Totaal generaal: teleurstelling.
Het beeld aan Russische zijde heeft eene andere wordingsge
schiedenis. Rusland had al eerder den weg der verwapening
ingeslagen, voorgelicht door artilleristen van eigen bodem, als de
generaal Engelhardt. Of die voorlichting onvoldoende is geweest
dan wel of de Poetilof fabriek niet op de hoogte van haar taak
was, zeker is het, dat de Russische artillerie den kloeken sprong,
die de artillerie van „la nation amie et alliée" in 1897 deed, in
tweeën of drieën trachtte te volbrengen, waardoor zij in 1895
in de sloot viel, daarin ten jare 1900 een eindje was voort-
gekrabbeld, om eindelijk met het geschut M./1902, dat nu pas
ingevoerd zal worden, den vasten wal van het echte snelvuur-
geschut te bereiken.
Het kanon M. 92/95, waarmede bij het uitbreken van den oorlog
nog het grootste deel der Russische veldartillerie bewapend wasi
belichaamt eene mislukte poging tot beperking van den affuit
terugloop, terwijl de gasafsluiting de Bange elk idee vaD snel
laden op den achtergrond dringt. Voortgezette proeven leidden
tot het kanon M./1900, waarmede in Februari 1904 pas de veld-
artillerrie der aan de Westgrens gelegerde korpsen bewapend
was. Deze vuurmond had een echt snelvuurkanon moeten zijn,
