DE RIJSTSOORTEN NOOR HET INDISCHE LEGER.
Werd sinds 1889 bij de levering van rijst en gaba ten behoeve
van het Departement van Oorlog in Nederlandsch-Indië de eisch
gesteld, dat deze artikelen op Java geteeld, dan wel van inheem-
schen oorsprong moesten zijn, thans heeft de Indische regeering
dezen eisch indertijd op protectionistische gronden in de leve
ringsvoorwaarden opgenomen prijs gegeven en bepaald, dat èn
rijst èn gaba zoowel van inheemschen als van uitheemschen
oorsprong mogen zijn.
Door dit nieuwe voorschrift is het rijstvraagstuk, zooals van
zelf spreekt, een geheel nieuwe phase ingetreden.
Hadden we tot nu toe onze aandacht slechts te wijden aan
de in Nederlandsch-Indië gekweekte rijstsoorten en variëteiten,
van af het in werking treden van voornoemde bepaling zullen we
ons ook hebben bezig te houden, met die uitheemsche rijstsoor
ten, welke in den handel hier te lande een artikel van invoer
uitmakenm. a. w. bij de omstreeks 180 verschillende Oost-In-
dische-typen, die tot nu toe voor ons een onderwerp van studie
behoorden uit te maken, komen zich nu legio soorten en varië
teiten van uitheemsche rijst voegen, die voor ons het rijstvraag
stuk zoo mogelijk nog belangwekkender, maar tevens zeer inge
wikkeld, in enkele opzichten haast onoplosbaar maken.
Bij de bestudeering van dit vraagstuk deden zich dan ook moei.
lijkheden voor, in hoofdzaak de uitheemsche rijstsoorten betref
fende, die ondergeteekende niet heeft kunnen overwinnen, zelfs,
niet met behulp en voorlichting van wetenschappelijke mannen,
die uithoofde hunner betrekking voor ons als vraagbaak waren
aangewezen.
De in Indië voorkomende rijstsoorten maken sinds jaren een
onderwerp van wetenschappelijke studie uit, die het aanzijn gaf
aan een uitgebreide literatuurhet gebied der uitheemsche daar
entegen vormt zelfs voor de mannen der wetenschap h. 1.1. nog
Dl. I, 1906. i
