713
Hoorbaar geuite spot en kritiek, het „gekanker", is den Ned.
Ind. Eur. soldaat eigen geworden; laat ons derhalve niet met
ons medeweten hem stof hiertoe verschaffen. Ongeoorloofde
kritiek en ontevredenheidsbetuigingen zijn hem dermate ge
woonte geworden, dat de stof hiervoor meermalen door hem
gezocht wordt en daardoor geven zij gelukkig niet immer zijne
innerlijke stemming weer. Daar dit den officier en het kader
bekend is, hechten zij aan dat „gekanker" weinig waarde, laten
het meermalen rustig voortgaan, ook binnen hun oorbereik. Toch
knaagt het aan de tucht en ondermijnt het den goeden geest,
doet den soldaat den voorgeschreven eerbied voor den meerdere
uit het oog verliezen en dient om die reden met gestrengheid
onderdrukt te worden.
Zwijgen en gepast spreken tegen en over een meerdere zijn
militaire deugden, die onafscheidelijk verbonden zijn aan een be
hoorlijken eerbied en die daarom vóór alles den militair eigen
gemaakt dienen te worden.
Wie daartoe meewerkt, zal dan tevens medewerken aan de
handhaving van de gehoorzaamheid en het gezag, dat is aan de
handhaving van de tucht in het leger.
Ten slotte zij mij vergund eenige opmerkingen te maken naar
aanleiding van een omstandigheid, die m. i. vermoedelijk ook niet
vreemd is aan een minder goeden geest.
Waarschijnlijk bestaat er geen lichaam, waar de traditie door
een reeks van jaren heen zoo getrouw is bewaard gebleven als
in het leger.
Ten behoeve daarvan werd, zoo al niet afgeweken van hetgeen
de praktijk van het beroep eischt, dan toch meermalen er iets aan
toegevoegd, dat de eischen van die praktijk in een schooner gewaad
hulde, hen daardoor in de uitvoering streelenden voor oog en hart
maakte en waardoor al cl us van het militaire eene aantrekkings
kracht uitging, aan welke niemand zich geheel kon onttrekken.
Dat dit huldigen van de traditie een leger in verkeerde banen
kan leiden, dat ter wille van het uiterlijk vertoon de praktische
geoefendheid geschaad kan worden, is voorzeker aan te nemen,
vooral voor een leger, dat telkens na betrekkelijk korten tijd
zijne soldaten moet verwisselen voor ongeoefenden.
