727
Geen stellingen uitgezocht met het oog op haar beweegbaarheid
alleen.
Eerst dan kan de artillerie toonen in Indisch terrein in staat
te zijn op den aangegeven tijd en op de aangegeven plaats een
aangegeven doel te kunnen bevuren, en dat zij aan de verstrek
te opdrachten kan voldoen.
Bij voor- en achterhoedegevechten, bij veranderen van stelling
waar de beweeglijkheid der artillerie tot het uiterste opgevoerd
wordt, kan uitkomen of zij voldoende beweegbaar is.
Een nauwlettend bestudeeren van het terrein in Midden-Java
bracht ons tot de overtuiging, dat men dan tot de conclusie
zal komen, dat „beieden artillerie niet aan de haar verstrek
te opdrachten zal kunnen voldoen
„Gediagen aitillerie kan overal komen. Echter de snelheid
van bewegen van die soort artillerie zal opgevoerd moeten wor
den. Wij twijfelen er niet aan of dit zal bij doelmatige trai
ning mogelijk blijken 1).
Hoe een artillerist zelve over de beweeglijkheid van de „bere
den" artillerie denkt, blijkt uit de Inleiding van den heer Blits
tot het debat over het Geschutvraagstuk 2).
„Met veldartillerie alleen kan niet volstaan worden, daar deze
niet voldoende beweegbaar is, zelfs al wilde men ten behoeve van
die beweegbaarheid veel van het ballistisch vermogen opofferen."
De veldartillerie toch is vrijwel gebonden aan de wegen, van
het zich buiten de wegen begeven is in 't algemeen geen sprake.
Vele secundaire wegen, die nog zeer gunstig geacht moeten
worden voor troepenbewegingen, leveren voor de veldartillerie
dikwijls groote bezwaren op, doordat er te steile hellingen in
voorkomen, de breedte op enkele punten te gering is, de brug
gen te smal zijn en geen voldoend draagvermogen hebben, enz.
Kan de veldartillerie haren marsch geheel zelf regelen, zooals
bij viedesmaischen, waarbij het er niet op aankomt of men eens
1) Een jong artillerie-offlcier, ingedeeld bij een der bergbatterijen, deelde ons mede
dat lnj eens bij een marsch der batterij door het onklaar worden van een kanondraag-
dier, waarvan de voorziening geruimen tijd vorderde, had moeten achterblijven. De bat
terij had hierdoor een voorsprong van een paar K. M. op hem gekregen.
Toch gelukte het hem door toepassen van den looppas en een versneld marschtempo
zijn batterij in betrekkelijk korten tijd weer in te halen.
2) Orgaan Ind. Krijgsk. Verg. 1904, blz. 16 17.
I. M. T 1906
49