828
ders aanmoedigt, blijkt uit een circulaire, niet lang geleden aan
de Europeesche ambtenaren van B. B. gezonden, waarin hen ver
zocht werd steeds met de dokters Djawa Hollandsch te spreken,
opdat deze die taal zouden onderhouden.
Het feit, dat de circulaire noodig was, wijst er op, dat velen er
nog niet toe kunnen besluiten een Inlander in onze moedertaal
toe te spreken; een eigenaardig en wellicht een beetje ouder-
wetsch verschijnsel.
Bij vele Europeanen heerscht nog de opvatting, dat een In
lander ons niet in het Hollandsch mag aanspreken. Men ziet er
een bewijs in van gemeenzaamheid of is bang dat de Inlander
zal denken, dat de betrokken Europeaan geen Maleisch verstaat.
Hoe het zij, velen zijn met mij van meening, dat het is toe te
juichen, indien een Inlander zich de moeite geeft onze taal te
leeren. Ik moedigde dit steeds aan en had er nog geen berouw over.
We bevinden ons in Indië in een overgangstoestand; in de laatste
tien jaren is het Hollandsch spreken door Inlanders aanmerkelijk
vooruit gegaan. De kwestie is trouwens in niet militaire tijd
schriften al meermalen besproken o.a. door den gewezen minister
van koloniën Idenburg die er een voorstander van bleek te zijn.
Waar nu allerwegen het Hollandsch spreken door Inlanders
bevorderd wordt, daar moet het leger m.i. niet achterblijven.
Bij de genoemde vier voordeelen voeg ik dus nog een vijfde
en wel: Er wordt in het leger gelijken tred gehouden met den
vooruitgang (of zoo men wil verandering), die daarbuiten, wat
betreft de taal, plaats grijpt.
Tegenover deze voordeelen staat volgens mij slechts het ééne
reeds genoemde nadeel, dat ik reeds weerlegd heb. Volgens
anderen bestaat één tweede, alles overheerschend nadeel n. 1.
„dat het onmogelijk is" en dit nu wil ik tegenspreken, al zoo
van zelf komende tot mijn tweede vraag: Is het mogelijk den
Inlander Hollandsch te leeren?
Nu, naar mijne meening is dit zeer wel mogelijk, zoo niet thans
dan toch in de toekomst.
Men trachte dit niet te verkrijgen door een bevel van hooger-
hand b.v. luidende: „Over zes maanden moeten alle Inlandsche
militairen Hollandsch spreken, Maleisch is verboden" doch be-
