526
vloot), Gibraltar (Oceaanvloot), en Malta (Middellandsche zee-
vloot), terwijl kruisereskaders zijn opgesteld in Australië, 0-
Indië, de Kaap en W-Indië. Bovendien bevindt zich een eska
der, waarbij slagschepen, in China.
Volgens „Nauticus" echter zijn thans ook deze slagschepen
voor de Europeesche wateren beschikbaar gekomen 1). 't Ver
bond rekent er dus blijkbaar op, dat geen Europeesche mogend
heid en zelfs geen combinatie in staat geacht mag worden den
weg naar O-Azië te forceer en, en voorts, dat de Jap. vloot alleen
sterk genoeg is om den toestand daar te beheerschen.
Het schijnt me toe, dat aan dezen toestand voorloopig niet
veel te veranderen valt. Alleen zou zulks mogelijk zijn, wanneer
het Panamakanaal gereed komt en N-Amerika's belangen in
O-Azië samengaan met die van de Europeesche continentale
mogendheden.
Nog een factor van belang is de haast, die gemaakt wordt met
de militaire ontwikkeling van China, onder leiding van Japan.
Mocht deze mogendheid „der Dritte im Bunde" worden, dan is
het te vreezen, dat die driebond den toestand in O-Azië voor lange
jaren volkomen zal beheerschen. Waar echter óók kans bestaat,
dat de tweebond Engeland—Japan op den duur overgaat in een
meer rationeel, zuiver Aziatisch verbond China—Japan en Enge-
lands belang dan medebrengt zich nauwer bij de Europeesche
mogendheden aan te sluiten, daar is de mogelijkheid nog vol
strekt niet uitgesloten, dat Europa stem behoudt in de O.-Azia
tische. toestanden. Hebben dan de Amerikanen een krachtige
vloot in de Philippijnen wat hoogstwaarschijnlijk het geval
zal zijn en wij in Indië, en vooral bezitten wij een oorlogs
haven om bondgenooten naar den eisch van dienst te zijn, dan
zouden ook wij nog stem in het kapittel kunnen behouden.
Duidelijk is het, dat niet een modern leger, maar een voor ons
doen zoo krachtig mogelijke vloot, daartoe het middel is.
VII. Hoe een leger, uitsluitend met het oog op den I. V. zou
kunnen zijn, willen we nu kort nagaan.
In de eerste plaats wordt dan de behoefte aan bereden wapens
minder gevoeld, omdat de I. V. daar niet over beschikt.
1) Volgens de Eng. bladen zullen deze pantserschepen, aangevuld met spoedig gereed-
komende slagschepen enz., in 1906 de Noordzee vloot vormen.
