877
omtrent hun eigen ervaringen. Dat echter, zoodra die schrijvers
daaruit lessen gaan trekken voor de toekomst, we dit niet zon
der meei hebben aan te nemen, doch vrij zijn uit hun gegevens
zelve conclusies te trekken.
„Het positieve dat geboden wordt nemen we dankbaar aan,
het speculatieve eerst als we het er mede eens zijn."
De Heer M. zal er daarom niets op tegen hebben, dat wij ten
opzichte van nieuw geschut voor Indië waarvan wij hopen, dat
de aanschaffing ten slotte zal plaats hebben uit een tactisch
en technisch oogpunt, met het oog op „onze" toestanden, ande
re lessen trekken dan hij De richting, waarin ook door ons de
oplossing moet gezocht worden, wordt door de tactiek en tech
niek der Franschen aangegeven.
Voor ons moet het streven in de eerste plaats zijn, het bal
listisch vermogen van het veldgeschut op te voeren, doch dat
we, nu we over eenige ponies voor de artillerie zullen kunnen
beschikken, hiermede evenver zouden kunnen gaan als Europa
gaat ons te ver.
Hoewel het in vele opzichten met den Majoor Van den Belt,
wat betreft de lessen voor ons leger uit den Zuid-Afrikaanschen
oorlog te trekken, oneens zijnde en hierop later uitvoerig terug
zullende komen, achten ook wij de verwapeningskwestie der
artillerie van ons veldleger urgent, zeer urgent
Deze urgentie mag evenwel niet leiden tot het aanschaffen
van materieel, dat wij toch niet zouden kunnen gebruiken.
Al is het „kunnen" van de verschillende wapens, diensten en
treinen in onze verschillende terreinsoorten lang niet voldoende
bekend, al laat de samenwerking der verschillende wapens alles,
de gezamenlijke oefeningen in die terreinen veel te wenschen
over, het is ook een feit, dat een groot deel van Java, voor een
groot deel van het jaar, buiten de hoofdwegen voor troepenbe
weging weinig, voor veldartillerie als hier, en dus zooveel te
meer voor veldartillerie als in Europa, zelfs al worden stukken
en voertuigen door ponies getrokken, totaal ongeschikt is
In oorlogstijd zal men voor dergelijke artillerie spoedig niet
meer over ponies kunnen beschikken en is dan voor dat doel
aangewezen op het op Java inheemsche, voor dat doel weinig
geschikte ras.