544
Daarom is en blijft de praktijk van ons vak, of het de aller
kleinste, dan wel de grootere onderdeelen betreft, eene kunst,
waarin alleen de kunstenaar het hoogste bereiken kan. Men
sprak van het „oorlogshandwerk," de uitdrukking: „Usiner la
guerre" is in de laatste jaren in de mode, maar dit neemt niet
weg, dat ook in de jongste oorlogen de methode onmachtig bleek,
dat ook daar aan de aanvoerders de eisch gesteld werd op hun
eigen inzicht en niet op reglementen te vertrouwen. Los van
alle vooraf opgestelde regels werd dikwerf eerst succes behaald.
„II faut coudre la peau du renard a celle du lion" heeft Fre-
derik de Groote gezegd en elke bladzijde der krijgsgeschiedenis
herhaalt het. In kleine verhoudingen vooral vindt de individua
liteit uiting in de list. Ook in den Russisch-Japanschen oorlog
speelt zij haar rol en hiermede kom ik weer terug op het artil
lerie-duel.
Overste Pachtchenko deelt mede hoe de Japanners eenige bat
terijen geheel open en bloot op groote afstanden van de Russen
plaatsten. Geheel conform de theorie trad de Russische artillerie
dan met al hare batterijen in het vuur, teneinde te pogen met
gebruikmaking van hare overmacht de zoogenaamde artillerie
voorhoede der Japanners buiten gevecht te stellen. Ongelukkiger
wijze werd bij gebrek aan een afstandsmeter eerst door inschieten
bemerkt, dat de ongedekt opgestelde Japanners verder af ston
den, dan de Russische tijdbuis reikte (als het gemerkt werd ten
minste). Zoodoende was de opstelling der Russische stukken
„est due le plus souvent a un procédé nouveau ou rajeuni, que l'un
„des adversaires a su mettre en oeuvre et au moyen duquel il a
„surpris, étonné, démoralisé, anéanti son ennemi. Une fois la guerre
„terminée, c'est dans toutes les années un enjouement véritable pour
„l'idée nouvelle, et l'on se lance souvent avec exagération dans l'ap-
plication de cette innovation stratégique ou tactique, dont l'art
„militaire vient de s'enrichir; la théorie l'emporte alors sur la pra
tique, et les idees en arrivent a se fausser insensiblement pendant
„la paixtant et si bien que, la guerre venant a éelater de nouveau,
„le succes appartiendra non point a ceux, qui se sont attachés au
„procédé ayant réussi une fois et qui forcément est éventé, mais bien
„a ceux, qui, mieux inspirés, auront trouvé quelque chose de plus
„nouveau." (Lahure-Souvenirs).