568
zal zijn 0111 het vuur te beantwoorden; bij het inschieten zal
niet bij uitzondering één stuk worden aangewezen om de
grenzen te bepalen. In dergelijke gevallen moet den stukscom
mandant het vuur kunnen worden toevertrouwd, en dus moet
hij in de vuurleiding even goed geoefend worden als de batterij-
officieren.
Eischt de uitwerking van het artillerie-vuur, dat de van stel
ling veranderende batterij zich in stukken oplost om de nieuwe
stelling in te nemen, dan is het weer de stukscommandant, die
zijn stuk naar de nieuwe opstelling moet brengen. Alles aan de
officieren opdragen gaat niet; het kader moet zoo veelzijdig
bruikbaar zijn, dat het in dergelijke gevallen zelfstandig kan
optreden.
Die geringe mate van ontwikkeling der zelfstandigheid is m.i.
hoofdzakelijk te wijten aan de opleiding van de batterij in haar
geheel. Evenals bij de infanterie en cavalerie de enkele man
als de onderste strijd-eenheid wordt aangemerkt en als zoodanig
zijne opleiding krijgt, zoo moet bij de batterij de bediening van
het enkele stuk de noodige opleiding ontvangen.
In den Boeren-oorlog is het herhaaldelijk gebleken, dat er in
den krijg toestanden ontstaan kunnen, waarbij het gebruik van
het enkele stuk voldoende kan zijn. Natuurlijk zouden de Boeren
gaane geheele batterijen gebruikt hebben, wanneer zij de be
schikking daarover hadden gehad, maar dit neemt niets van de
waarde af van het feit, dat zij dikwijls met veel geluk van de
nood een deugd wisten te maken door met enkele stukken met
succes den strijd tegen de Engelsche batterijen op te nemen.
Met het bovenstaande wil ik natuurlijk niet aangeven, dat
de veldartillerie voortaan met afzonderlijke stukken den strijd
moet voeren, maar de vraag, of er omstandigheden kunnen voor
komen, waarbij enkele stukken zonder bezwaar, en zelfs toet
voordeel, batterijen zullen kunnen vervangen, moet toestem
mend worden beantwoord.
De bereden artillerie zal goed en verstandig doen er op te
rekenen, dat in een toekomstigen oorlog herhaaldelijk het optre
den van een enkel stuk voldoende zal zijn om de gewenschte
uitwerking te verkrijgen. Ook bij het in gebruik nemen van
snelvuur-schild batterijen zal het snelvuur meermalen in toepas-
