581
indemniteit, schadeloosstelling voor vervoer en indemniteit voor
algemeene onkosten fr. 59.948.
2. Volgens het oude stelsel zou zijn betaald aan vivres in
natura, transportkosten en algemeene kosten f 59.752.
Teruggestort in 's lands kas voor genoemd tijdvak fr. 8611, ge
vende alzoo een bezuiniging van fr. 8415.
Nu zou ik in de eerste plaats willen vragen, wie betaalt de
inkomsten van den beheerder der gérance d'annexe, alsmede die
van het overig beheerend personeel? De magazijnen der mili
taire administratie blijven bestaan, goed geapproviandeerd om
op alle gebeurlijkheden voorbereid te zijn, en gaat het nu wel
aan om dit alles bij eene vergelijking van kosten, totaal te ver-
waarloozen en aan te nemen dat de betrekkelijke begrootings-
post met de volle f 59.792 kan worden ontlast? Ik meendaai-
aan te moeten twijfelen.
Afgescheiden van bovengenoemde bedenkingen heeft het stelsel
masse de ravitaillement in den cercle Tsiafahy inderdaad een schoon
resultaat opgeleverd, een resultaat dat m. i. slechts kan zijn vei -
kregen door de benoodigdheden zooveel mogelijk plaatselijk aan
te koopen.
Hierdoor toch kon men de enorme transportkosten (Tsiafahy
ligt in het binnenland, naar schatting 120 K.M. van de kust)
ontgaan en, door zich rechtstreeks met den producent in vei-
binding te stellen, allicht billijke prijzen bedingen. Voor plaat
selijken aankoop is evenwel, wil ze met vooideel worden toe
gepast, een ontwikkelde landbouw, een goed vertegenwoordigde
handel noodzakelijk, en dit zal dan ook een der eerste voor
waarden zijn, om met succes tot eene invoering van dit stelsel
te kunnen overgaan.
Waar nu de nieuwe verplegingswijze op Madagascar alleszins
bevredigende uitkomsten heeft opgeleverd, niettegenstaande het
eiland, zelfs tot op dit oogenblik, verre van rijk aan hulpbronnen
kan worden genoemd 1), daar kan het niet anders of dit welsla
gen dient eensdeels geschreven te worden op rekening van den
1) Zie J. van Vollenlioven „Madagascar, organisation administrative, éconoraique et
sociale" (Ind. Gids, April 1906), waaruit blijkt, dat van den geheelen liandelsomzet (40-
50 millioen) 2/3 voor rekening van den invoer—waarvan ongever 20 °/o aan levensmid-
delen komt.