679
expeditie een order van den opperbevelhebber beval, dat men
zooveel mogelijk de omstandigheden moest benutten om de
troepen te gewennen zich in het gebergte te oriënteeren, te
marcheeren etc.
De verticale vorm van het terrein en zijne horizontale gesteld
heid openbaren hun invloed op de tactische handelingen als
dekking, maskeering en hindernis voor beweging, gevechtsleiding
en aanvoering, (taktiek. II. Hoogeboom en Pop.).
De verdediger, die in bergterrein zijne stelling heeft gekozen,
heeft het voordeel den aanvaller een front aan te bieden dat
den verdediger een machtige bondgenoot is. Het terrein, dat
voor den aanvaller eene belangrijke natuurlijke hindernis is,
maakt hem een optreden met groote troepenmachten van de
drie verbonden wapens zelden mogelijk. Het dwingt hem tot
eene bepaalde soort Artillerie, tenzij hij aan de groote wegen
gebonden zal blijven, tot een zeer beperkt gebruik zijner Cava
lerie, daar de steile diepe ravijnen met sawahs op den bodem,
enz. voor Cav. onoverkomelijke hindernissen zijn, en tot ver
zwakking zijnei Infanterie door vele detacheeringen, meer dan
in vlak terrein. Bovendien is de aanvaller uit den aard dei-
zaak aan zware vermoeienissen onderhevig.
Een niet te onderschatten voordeel voor den aanvaller is
echter de bijzondere geschiktheid, welke het terrein hem aan
biedt voor eene omtrekkende beweging. De voornaamste steun
zijn voor hem de wegen. Op deze dient de verdediger in de
eerste plaats zijne aandacht te vestigen. Hoewel zij de voor
naamste toegangen vormen, mag toch het terrein buiten die
wegen nimmer als ontoegankelijk worden beschouwd. De Itali-
aansche en Fransche Alpentroepen en niet het minst de Russisch-
•Japansche oorlog hebben bewezen, dat de Infanterie de groot
ste hindernissen overwint, terwijl het muildier haar op de moei
lijkste wegen volgt.
Het terrein ter weerszijden der groote wegen vormt vaak
gevaarlijke défilées, terwijl de wegen zelf ook niet weinig ge
accidenteerd zijn, wat bij vervoer van materieel verstopping
en vertraging veroorzaakt. Geënfileerd van uit domineerende
hoogten kunnen betrekkelijk geringe krachten hier veel succès
hebben. De verdediger moet hier echter nimmer zijn hoofd-
I.M. T. 1907
