659
zoodanig tot hun vooideel te gebruiken dat zij de volgende
woorden van den Engelschen oorlogscorrespondent uitlokten
„It appears to me, we attack the ennemy first and then find
„out his position."
De manier: „Aanval is de beste verkenning" moet deverde.
diger immer uitlokken en dan een échec voor den aanvaller
doen volgen door handig gebruik te maken van het terrein.
Bij Colenso was de onzichtbaarheid van den vijand zeer merk
waardig, geen Boer was gedurende het gevecht te zien, terwijl
krijgsgevangen Engelsche soldaten later opgaven, dat zij hun
tegenpartij eerst zagen, toen deze bij het opsteken van de witte
vlag uit zijn schuilhoeken te voorschijn kwam. (Opmerkingen
van krijgskundigen aard naar aanleiding van den Z. Afr. oorlog
door Jhr. J. H. Ram).
Nog een voordeel kan de verdediger van het terrein trekken:
door dit voor maskeering te gebruiken kan hij de sterkte en de
handelingen aan het oog des vijands onttrekken en verschaft het
dientengevolge meermalen de mogelijkheid den vijand te mislei
den en aan zelfs zeer overmachtige aanvallen een krachtigen
en langdurigen wederstand te bieden. (Hoogeboom en Pop).
Dit geldt echter speciaal voor enkele bezette terreinvoorwer-
pen en zal slechts ten doel kunnen hebben de zich elders be
vindende macht tijd en gelegenheid te geven voor een offensief
optreden; voor grootere machten moeten bij voorkeur echter
ruggen met kleine hellingen worden gebruikt, zoo mogelijk ver
sterkt door tirailleur-loopgraven.
De loopgraven mogen echter niet op de hoogten gelegen zijn,
daar dan het bestrijken van steilere hellingen voor het front
onmogelijk wordt.
In den Spaansch-Amerikaanschen oorlog in '98 moesten de
Spanjaarden zulks tot hun nadeel ondervinden. De loopgraven
aangelegd op den heuvel San Juan waren zelfs ook naar de andere
zijde te gebruiken, waarvan de Amerikanen later dan ook partij
trokken. Had men ze op de helling aangelegd, dan was zulks
niet mogelijk geweest.
Gewoonlijk bevinden zich goede stellingen aan den voet van
het gebergte, die ook niet licht te omvatten zijn.
Cronjé bezette bij Magersfontein de kopjes door enkele ver-
