737
omstandigheden uitgezonderd, daar mag vooral bij ons een
breedteuitbreiding niet afhankelijk worden gesteld van de diepte
opstelling. Beslissende resultaten kunnen wij toch niet aanbren
gen. Toch mogen wij den tegenaanval niet uit het oog verlie
zen, waar de omstandigheden dezen begunstigen en hiervoor is
een achterhouden van een troep wel noodig.
Tijdens en kort na den Boerenoorlog was men algemeen van
opinie, dat men den vijand uit zijn stelling schoot. De laatste
oorlog toonde aan, dat een vastberaden tegenstander, hoe gering
in aantal ookdoch overigens goed gedekt, door vuur alleen niet
uit zijn stelling te verdrijven is. Duidelijk kwam hierbij de
opleiding der Russen in den strijd met de bajonet aan het licht.
Dan kwam het meestal tot een hardnekkig handgemeen, tot een
gevecht van man tegen man. Aan den tegenaanval met de
bajonet was het alleen te danken, dat de Japanners terugge
slagen konden worden.
Zoowel aan Russische als aan Japansche zijde heeft de infan
terie door de vuuruitwerking in den loop van den oorlog hare
gevechtsformaties belangrijk gewijzigd. De aanvalsvorm werd
meer geïndividualiseerd en geschikt gemaakt voor de moderne
vuurtactiek en voor het terrein. Toch kon de Russische vredes-
opleiding niet geheel worden uitgewischt. Zoo werd door de
Russen in den slag aan de Schaho reeds een zooveel mogelijk
gedekt vooruitgaan met zeer kleine groepen in acht genomen,
doch zoowel hier als bij Moekden kwamen nog voorbeelden voor,
dat de Japansche artillerie diepe colonnes en in massa optre
dende troepen in korten tijd geheel uit den weg ruimde.
Fouten in de vredesopleiding hebben zich in bijna alle oorlogen
doen gevoelen en wat de vormen betreft, zagen wij toch meestal,
dat men zich gemakkelijk daarover heen kan zetten, deze kun
nen gewijzigd worden, mits slechts de grondbeginselen en de
geest, die men in den oorlog meebrengt, goed zijn. Dit toonden
toch de Duitschers in 1870/71 en de Japanners in den laatsten
oorlog. De Russen in Mandjoerije waren onbekend met het
wezen van den oorlog. De moderne vuurtactiek was hen vreemd.
Trouwens het duurt gewoonlijk een langen tijd eer nieuwe be
schouwingen gemeengoed worden in een leger.
I. M. T. 1907. 53