759
wanneer men de lijnen buiten den cirkel doortrekt tot een totale
lengte van 40 M. Beter is dan de cirkel te nemen ter grootte
van den „cirkelrand" bij de Yest. Art. in gebruik, hierdoor ver
krijgt men gemakkelijk de verdeelingen in °/00- Voldoende bruik
baar is echter een straal van 20 c.M. en de lijnen binnen den
cirkel-omtrek te nemen.
Bij groote afwijkingen, zullen de lijnen elkaar in den regel
toch buiten het papier snijden, zoodat gedeeld moet worden,
terwijl op korte afstanden buiten den cirkel het snijpunt van de
verlengde lijnen nog gemakkelijk gevonden kan worden.
Bij het gebruik nam ik steeds als regel aan dat de opgave
van den L. zijpost het eerst gemeld werd, ik hield dan een
liniaal (dubb. decimater) in mijn linkerhand en legde deze langs
de lijn welke links van de schootsrichting lag, terwijl ik met
een potlood in mijn rechterhand de andere lijn volgde tot ik het
snijpunt met de liniaal vond. Viel dit punt buiten den ciikel
dan was dit in den regel geen bezwaar.
De schaal van 5 mM. 1 %o vind ik in de practijk zeer goed
bruikbaar, de lijnen liggen dan nog voldoende ver uit eikaar-
Men kan hierbij tot grootere afwijkingen voor de posten gaan,
zonder te moeten deelen, dan bij een schaal van 10 mM. 1 %o'
De deeling. Het eenvoudigst is bij grootere afwijkingen steeds
door 5 te deelen en dan bij het aflezen te nemen 1 mM. 1 %0-
Een afronding tot in 5 %o nauwkeurig, en bij afwijkingen
kleiner dan 3 te nemen de O-lijn heeft mij steeds voldoend
nauwkeurige resultaten gegeven. Bij deze groote afwijkingen
kreeg ik nooit grooter verschil met de waarnemingslijst dan 1 %o-
Zoonoodig kan men tusschen 2 lijnen gaan.
De Meuren der lijnen. Mij is gebleken dat hierbij het idee
van den Heer Brandon niet geheel aan de verwachting be
antwoordt. De kleuren, vooral van het onderliggend blad
komen niet genoeg uit, terwijl men toch hierbij nog eenigen
tijd noodig heeft om de gewilde lijn te vinden. Ik heb dan
ook bij de beproeving te Batoe Djadjar herhaaldelijk bij onder
officieren opgemerkt, dat zij te lang naar de lijnen moesten zoeken,
en na langdurig gebruik zelfs de lijnen van af de w.n. lijn een
voor een moesten tellen, omdat de figuur voor het oog te bont
werd. Bij gebruik van door mij gemaakte trefferbladen verkre-
