839
het oog gehad heeft op nevenhandelingen, die wel een gunsti-
gen invloed kunnen uitoefenen op den loop van den grooten
slag, waarmee zij in verband staan, maar op den gang van den
oorlog kunnen zij geen beslissenden invloed hebben.
De gevallen, waarin Cardinal von Widdern nachtgevechten
als geoorloofd beschouwt, komen met de voorgaande vrijwel
overeen. Hij noemt
lo wanneer de partijen in elkanders onmiddellijke nabijheid
staan. (Noisseville-Servigny-Laon.)
2o om den overwonnene bij de vervolging geen tijd tot vera
deming te gunnen (Waterloo).
3o bij den aanval op uitgebreide kantonnementen, nadat de
voorposten zijn teruggeworpen. (Fredericia en Düpplerschansen
1849.)
4o bij rivierovergangen (Alsener Sond 1864).
5o ter verovering van vooruitgeschoven of buitenwerken van
versterkte positien, vooral wanneer zij door onvoldoende of min
derwaardige troepen zijn bezet (Kars, Erzeroem 1877.)
6o om zich meester te maken van steunpunten, noodig vooi
een voortgezetten aanval bij dag. (Talavera, Seivigny.)
7o om overgangen of débouchés vast te houden
8o om. de vijandelijke voorposten terug te drijven ten einde
's vijands hoofdstelling gedurende den nacht te naderen.
Knebel von Treuenschwert voert politieke, strategische of tac
tische redenen aan, die een nachtgevecht noodzakelijk kunnen
maken. Politieke overwegingen kunnen kort voor het einde
van een veldtocht doen besluiten om eene versterkte stelling,
die niet geheel stormvrij is, door eene korte handeling, het
beste dus door eene nachtelijke onderneming te veroveren,
om daardoor voor het sluiten van den vrede beter en gunstiger
voorwaarden te kunnen bedingen, door den vijand voor een
fait accompli te stellen, door zijne moreele depressie te vermeer
deren of zijn uitzicht op eene overwinning te verminderen. Het
jaargetijde, de naderende winter of een veranderde toestand, die
dwingt de insluitingstroepen elders te gebruiken, kan hier de
reden worden om eene spoedige beslissing te zoeken in een nach
telijken aanval. Is de tijd, die ter beschikking blijft, om met
het eene gedeelte van den vijand af te rekenen, voor een andei
