880 -
de, bepaalt: „voor de uitvoering van een nachtelijken aanval is
het noodig, dat men zich vooraf goed over de opstelling orienteere,
•en in het geheugen prente, hoe het terrein der handeling eruit
ziet, niet alleen bij dag, maar ook bij nacht, terwijl geene moeite
gespaard mag worden om betrouwbare gidsen te krijgen."
Het jongste Fransche reglement glijdt in 3 puntjes, 1 voor alge-
meene beschouwingen, voor den aanval en de verdediging elk
•ook 1, zeer vluchtig en losjes met een Franschen slag over het
nachtgevecht heen. Van de hierbedoelde verkenningen wordt
niets anders gezegd dan: „Toute attaque de nuit doitviserun
objectif nettement déterminé, autant que possible reconnu
1,avanco'. Zijn voorganger was openhartiger en verklaarde:
„11 est avantageux d'opérer sur un terrain connu, soit qu'on y
•ait déja combattu soit qu'on ait eu le temps de l'étudier et de le
parcourir avant la nuit".
Alle ïeglementen eischen aizoo, het eene gebiedender dan het
andere, eene voorafgaande verkenning van het terrein der actie
en van den vijand. Dit nu moge goed en waar zijn, als men
het oog heeft op grootere ondernemingen, naar mijne meening
zou het streng doorvoeren van dit beginsel voor ons zeer remmend
werken en oorzaak worden, dat menige gunstige gelegenheid
om een slag te slaan ongebruikt bleef. Het blijft immers de vraag,
of wel altijd tijd beschikbaar is voor eene voorafgaande, nauw
gezette verkenning. Zeker, in den vestingoorlog en in den strijd
om versterkte veldstellingen, waar men geruimen tijd op korten
afstand tegenovei elkander staat, daar is volop gelegenheid en
daar is het ook gebiedend noodzakelijk, volkomen op de hoogte
re zijn van den aard en de ligging van 's vijands werken en
hindernissen, zoodat de onderneming met volledige kennis van
zaken plaats heeft. Anders is dit evenwel in den bewegings
in den veldoorlog, daar veranderen de toestanden en de ver
houdingen eiken dag, daar zal men nimmer volledig ingelicht
kunnen zijn omtrent de groepeering van den vijand en wilde
men daarop wachten, men zou het krachtigste hulpmiddel eener
goede bevelvoering, het initiatief, missen. Zijn in den vesting
oorlog de veiligheidsmaatregelen van den tegenstander tot in d°e
kleinste bijzonderheden uitgewerkt, eischen de aangelegde hin
dernissen van den aanvaller uiterste krachtsinspanning om die
