- 570
moeilijke omstandigheden is verricht en het aandringen op de-
iectuur van moreel verheffen de boeken ook zeer gunstig werken.
Bovendien zij hier nog opgemerkt, dat vaak de ontwikkeling
van de eene karaktereigenschap aan die van de andere ten
goede komt. Zoo zullen wilskracht en plichtbesef den zwakke
doen volhouden, den tot vrees geneigde moedig maken. Vol
hardingsvermogen is eene combinatie van wilskracht met phv"
sieke eigenschappen.
Het streven moet er vooral op zijn gericht den leerling zijn
eigen karakter te leeren kennen. Zelfkennis is het beginsel der
wijsheid. Men moet hem niet alleen opmerkzaam maken op
tekortkomingen, maar evenzeer op goede eigenschappen teneinde
het gevoel van eigenwaarde hoog te houden. Om hierin de juiste
maat te houden, is alweder ijverige bestudeering van het indi
vidu noodig, de een dient klein gehouden, de ander in de hoogte
gestoken te worden.
Men zij er zich echter van bewust, dat het zelfs bij de beste
opleiding met mogelijk kan zijn alle karakters zoo te vormen
als men ze zich gaarne zou wenschen. Hoe meer ze echter ge
urende de opleidingstijd van een goeden geest worden door
trokken, hoe beter deze ook op het officierskorps inwerken.
Waar hetgeen in de leerboeken en reglementen staat geheel
practisch kan worden onderwezen, mag de theorie alleen dan
aan de praktijk voorafgaan wanneer hierdoor tijdsbesparing wordt
verkregen en de oefening niet geschaad wordt.
Er moet dan ook geen theorie meer gehouden worden over
hetgeen eenmaal begrepen is. De leerlingen moeten er aan
gewend worden er rond voor uit te komen, wanneer zij iets
met begrijpen. De leeraren zullen hierbij het meeste geduld
toonen en hen nimmer door zenuwachtige haast afschikken.
De theoretische kennis van reglementen en dienstvoorschrif
ten moet zooveel^ mogelijk uit de praktijk blijken; het over-
tiooren van exercitiereglementen moet als regel worden vermeden-
et is gewenscht aan de praktijk een ruimer aandeel in de
beoordeeling toe te kennen. Voor schieten, afstanden schatten en
het maken van terreinschetsen kunnen zeer gemakkelijk cijfers
worden toegekend; voor verschillende andere practische vakken is
it, hoewel iets moeilijker, ook zeer goed mogelijk, vooral wanneer
