582
Wil dus het remtoestel met zijn volle kracht werken, dan
moet op de raden een druk worden uitgeoefend iets kleiner
dan noodig zou zijn om het draaien geheel te beletten 1).
Bovendien heeft het slepen der raden vooral over groote af
standen het nadeel, dat één gedeelte van den radband, n.l. het
slepende, zeer sterk afslijt.
3. De snelheid van beweging.
Wanneer de snelheid van beweging toeneemt, worden de schok
ken, welke het voertuig ondergaat, heviger, het verlies aan le
vende kracht vermeerdert en de trekweerstand wordt grooter.
Baai echter de aswrijving neiging heeft omgekeerd evenredig
met de snelheid te veranderen en de inzinking der raden in den
giond ongeveer constant blijft, spruit de vermeerdering van
trekweerstand alleen voort uit het bestaan der schokken.
Slechts op harden, oneffen bodem is die vermeerdering eenigs-
zins belangrijk, zooals proeven van Generaal Morin hebben uit
gewezen.
Voor artillerie-voertuigen vertegenwoordigt het trekken langs
de wegen slechts een gering gedeelte van den arbeid, welke de
bespanningen moeten verrichten en is dus de vermeerdering van
den trekweerstand tengevolge van de snelheid voor ons van
weinig belang. Van grooten invloed is de snelheid van bewe
ging echter op den inwendigen arbeid, (le travail automateur)
waarop we misschien later eens terugkomen.
II. Het in beweging stellen.
Moet een voertuig uit den toestand van rust, met een be
paalde snelheid in beweging worden gebracht, dan moet behalve
de tot nog toe besproken weerstanden, de traagheidsweerstand
worden overwonnen, welke alleen van het gewicht van het
voertuig afhangt.
1) Zie o.a. Revue générale des chemins de fer 1878 en 1879. Hetzelfde verschijnsel
heeft zich voorgedaan bij een wedstrijd van remmen voor fietsen, gehouden door de Tou-
ring-Club de France 19 Augustus 1901 te Grenoble.
„Tous les concurrents qui ont ralenti progresaivement ont arrèté sur une distance beau-
„coup plus courte que ceux qui ont brusquement bloqué la roue et patiné sur une dis
tance de 11 a 14 M. II y a done double avantage, et au point de vue de la preservation
„des bandages et au point de vue de l'arrêt, a ne pas bloquer de suite la roue arrière".
Ook bij automobielen is hetzelfde opgemerkt.
